Recensie Trainer

Een theatermaakster die erg geëmotioneerd geraakt tijdens haar productie, een erg geladen voorstelling neerzet en haar betrokkenheid toont. Het is Trainer van Abke Haring die haarfijn kritiek geeft op onze maatschappij waar iedereen steeds meer als een nummertje wordt beschouwd, dan wel als een mens met emoties behandeld wordt. Centraal staat de coming out, het worstelen met zichzelf binnen die maatschappij, hier voorgesteld als een werkomgeving, een fabriek, waar repetitieve handelingen zich voordoen. Elke dag meer van hetzelfde als een cirkel die net als de machine als een soort blaasbalg niet stopt en rond zijn as draait. Tsss. Floep.

“Er is een tocht” stelt een fenomenale Marlies Heuer vast. Heerlijk cynisch en scherp is het personage dat ze neerzet. Uiterst venijnig komt ze later uit de hoek wanneer ze een opmerking maakt over de niet al te snuggere inbreng van een collega. In de taal die de 5 acteurs met elkaar spreken, lijkt alle emotie verdwenen. Heel droog praten ze met elkaar. Banaliteit daar draait het om. Overdrijving ook. Zoals die passage over het luciferkopje dat Abke zo maar achteloos weggegooid had. Dat kan niet. De situatie mag dan wel uitvergroot zijn, ze is zo herkenbaar dat ze op de lachspieren werkt. Ja Trainer vangt het publiek in het begin met humor. Maar er is ook leegte, zeer veel leegte in de tekst. En die is hyperfunctioneel.

Zo zien we de vijf van links naar rechts, voor naar achter gaan, en stelselmatig wordt het werk – lees loop/choreografisch- ritme – opgedreven. Kleurloos is de omgeving, alsook de kledij van de werkmensen. Het enige wat fel afsteekt ten opzichte van de rest is de fluogele ladder die naar de top reikt. Wanneer de shift erop zit, zitten de vijf naast elkaar om de zaken te overschouwen, voor een soort control panel. Vanuit onze zitplaats zien we helaas de gezichten niet achter het schuine vlak waar de acteurs achter zitten. Jammer toch, dat opnieuw dé basis van theater: garanderen dat iedereen alles kan zien en de zichtlijnen vanuit de zaal optimaal zijn, niet gerespecteerd wordt.

Wanneer die scene voorbij is, zien we Misha Downey volledig existeren. De man ligt in de knoop met zichzelf, worstelt met zichzelf, zoals vaak het geval ook in het echte leven is bij creatievelingen. Ondertussen zien we Abke in de achtergrond rood aanlopen, de intense emotie mee (her)beleven en huilen. De opstandigheid maar ook er niets aan kunnen doen, de machteloosheid tegelijkertijd uitgebeeld. Tot er troost komt, hier van  Jason Quarles die sust met de woorden “It’s OK”. Een knuffel volgt en beiden gaan de ladder gezekerd op, symbool voor de outing, of letterlijk van de grond komen als je wil waarna het leven zijn gewone gangetje gaat en Downey geen deel meer uitmaakt van de fabriek. “Er is een tocht” …

Abkes tekst is sterk alsook het uitgangspunt om maatschappijkritiek te leveren. Wat ons betreft had het nog scherper gemogen. Heuer was ronduit heerlijk, maar ze  mocht meer tekst krijgen, nog vlijmscherper zijn volgens ons tot zelfs pestgedrag tonen.

De ingrediënten waren er dus, alleen zat die spanningsboog op dramaturgisch vlak niet strak genoeg en verloor Trainer de aandacht van het publiek halfweg (mede door de leegte in de tekst, het is dus een voor- en nadeel tegelijkertijd). Ook het einde: de herneming van het begin voelden we aankomen. Voorspelbaarheid in het theater is dodelijk. Mits wat bijkomende training voor Trainer kan dit een voorstelling worden die de Premier League waardig is. Nu op een haar na niet.

< Bert Hertogs >