Recensie Elvis Costello

Elvis Costello bracht in het Koninklijk Circus een erg wisselvallig concert. Net zoals het weer die dag was met brede opklaringen, zware regenval, hagelbuien, storm. Twee uur en een kwart haalde hij magnifieke versies uit zijn hoed. Maar ook het parfum van artistieke nonchalance kroop meermaals in zijn solo-en duoset met pianist Steve Nieve. Bij de fans in de zaal kwam hij daarmee weg, bij ons – zoals dat hoort – niet. Ook bizar: het publiek dat zich geen rol wist aan te nemen in het begin. “Come the Meantimes” meezingen als een vraag-antwoord spelletje, hoewel Costello het publiek zachtjes naast zijn micro porde om mee te doen, het bleef koppig weigeren.

“She”, de cover van Charles Aznavour, zette de zestigjarige Brit wat overhaast en erg onzuiver in. Op het einde reageert het publiek nochtans laaiend. Ook het einde van de eerste reeks toegiften met “Oliver’s Army”, bleek zijn gitaarspel niet te blenden met het snelle ritme van Steve Nieve op de Steinway & Sons-vleugel. In een grandioze afsluiter “I want you”, dat tegen de negen minuten aanschurkte, demonstreerde hij even alle verschillende gemoedstoestanden waarop je deze song kan zingen, van liefdevol, tot passioneel en hoopvol over bezitterig en furieus. Maar in zijn stille passages op elektrische gitaar leek het alsof een stoomtrein in de verte een repetitief tuffend geluid veroorzaakte en strooide het zo wat roet in het eten. En ja, vaak glijdt Costello met zijn hese stem ook naar noten, die er niet allemaal even zuiver uitkomen (zoals in Veronica) of soms helemaal niet er door komen. Resultaat is dat hij wel eens behoorlijk onder de toon zit, en soms gewoon geen moeite doet om juist te zingen.  Maar net die manier van nummers zingen, zorgt ook voor een doorleefdheid, die grain, die levenservaring, het ouwe rot-gevoel zeg maar, wat in een song als “Poisoned Rose” net voor een ongeziene meerwaarde zorgt.

Elvis Costello rent het podium op wanneer het kwart voor negen is, de lamp van “ON AIR” brandt geel. De zanger staat voor de gelegenheid wit gehoed, blauw in het pak, en om een kleuraccent te leggen zijn de schoenen vandaag fuchsia, wat perfect past met zijn paarse gitaarband. Costello heeft voor zich op het podium 3 autocues mee lopen waar hij kan spieken om zijn teksten te zingen. Het breekt de mogelijkheden en de sfeer van de performer die zijn songs vanuit inleving, ja ook wel een zekere theatraliteit hoort te brengen. Costello spiekt dus iets te veel naar onze zin, waardoor hij inboet aan inleving, doorleefdheid. In “Either Side of the Same Town” valt dat alvast niet zo op, de man springt vinnig op om zijn punt kracht bij te zetten.

De Brit neemt de tijd om bepaalde songs te plaatsen. Zo horen we dat hij “Jump up” stuurde naar een record label toen hij 21 was, een song die de leiders voorstelt als leugenaars. Een song die hij schreef toen hij idealistisch was. De demo stuurde het label hem dan ook terug. Wanneer zijn songs op de radio klonken, deed ie het licht uit zodat de mensen hem niet konden zien, vertelde hij nog.  Verder vertelde Elvis Costello dat zijn grootvader nog trompettist was op de Red Star Line naar New York, waarna hij in de jaren ’30 zijn trompet aan de haak moest hangen om arbeider te worden omdat er te weinig werk was voor muzikanten. “Someone told me these beautiful times are coming back” zo sloeg Costello de nagel op de kop, met gevoel voor ironie. Daarvoor liet hij al “Tonight’s special guest is me” als bindtekst optekenen voor ie Broadway Syncopators’ “Walkin‘ My Baby Back Home“ inzette. “The man with 1000 faces” zo voegde hij als opmerking over zichzelf toe terwijl hij grapte dat die stoel wel erg wiebelde waarop hij moest zitten: “this swinging chair is pretty groovy”. Ook de Queen Mum mocht eraan geloven: “In 1963 moesten The Beatles en Burt Bacharach optreden op de West End tijdens The Royal Variety Performance. Costello’s vader Ross McManus zou toen naar verluidt “If I had a hammer” als nummer kiezen. De koningin heeft zelf nooit een job gehad, vandaar dat ze altijd wel gehouden heeft van werkmens-nummers” zo sneerde Costello in de richting van Buckingham Palace. “Als artiest had je de keuze: optreden tijdens dat gala. Zo niet werd je in de Londen Tower gesmeten” ging hij laconiek verder.

Elvis Costello bleek zich nog een optreden te herinneren in Blackpool in Noord-West Engeland: “het is wat zoals Oostende of Las Vegas maar dan zonder de opwindende dingen. Met wat geluk steek je een muntje in een verrekijker/telescoop en kan je zo de zee zien.” ging hij doodleuk verder om finaal te komen tot de anekdokte toen ie optrad in een club en de pianist een song verkeerd inzette. “Ik heb toen het volume uitgezet en heb daar de show van mijn leven gegeven” zei Costello die vervolgens deed alsof ie voluit gitaar aan het spelen was met veel show. “Brussel is de stad van de liefde. Ik heb veel nummers die gaan over liefde. Maar de meeste gaan tevens over verraad en ontrouw.“ zo zette hij zijn punt al bij de start van het concert. Liefde die trouwens ook gewelddadig mocht zijn terwijl Costello speelde alsof ie de onschuld zelve was. De Brit wist maar al te goed waar hij speelde vanavond: “straks laten we de tijgers nog op u los“ zo grapte hij in het Koninklijk Circus. Bleek het altijd al een droom geweest te zijn voor de man om ooit op te treden in een circus...  

Wanneer Steve Nieve zijn pianist waar hij al 37 jaar mee samenwerkt er bij komt, krijgt het publiek eindelijk wat afwisseling te horen qua instrumentatie. “Shot With His Own Gun” komt behoorlijk operatesk over, alsof het een klassiek werk is dat gebracht wordt. Smullen doen we van “(I Don‘t Want to Go To) Chelsea” dat Elvis Costello deels in parlando in het Koninklijk Circus laat horen. En verder stippen we volgende nummers aan: George Jones’ “A Good year for the roses”, “Alison” dat hij niet versterkt, a capella zong, net als het einde van “Jimmie Standing in the rain” waar hij “Brother can you spare a dime” in verwerkte, iets wat hij trouwens ook deed met “When I was cruel #2” waar hij eventjes een fragment van ABBA’s “Dancing Queen” in liet sluipen, naast “(What‘s So Funny ‘bout) Peace, Love and Understanding” met heerlijk pianospel waarbij Nieve het instrument ook tot ritmesectie omtoverde: het waren maar enkele van de vele hoogtepunten in een set die ook dalen kende.

< Bert Hertogs >

De setlist:

1. 45 
2. Either Side of the Same Town (Elvis Costello & The Imposters)
3. I Hope You‘re Happy Now 
4. Veronica 
5. Jump Up 
6. Beyond Belief 
7. Everybody‘s Crying Mercy 
8. Poisoned Rose (The Costello Show feat. The Attractions and Confederates)
9. Come the Meantimes (Elvis Costello and The Roots)
10. A Good Year for the Roses (cover George Jones)
11. Walkin‘ My Baby Back Home (cover Broadway Syncopators)
12. Ghost Train 
13. When I Was Cruel #2 (met stukje Dancing Queen van ABBA)
14. She (cover Charles Aznavour)
15. Watching the Detectives (Elvis Costello & The Attractions)
16. Alison (a capella, unplugged )

Bis:

1. Accidents Will Happen (Elvis Costello & The Attractions)
2. Shot With His Own Gun 
3. Tender Moment 
4. (I Don‘t Want to Go To) Chelsea 
5. Almost Blue 
6. The Loved Ones 
7. Shipbuilding (cover Robert Wyatt) ( a capella einde)
8. Oliver‘s Army (Elvis Costello & The Attractions)

Bis 2:

1. Jimmie Standing in the Rain (met Brother Can You Spare a dime, a capella, unplugged)
2. Night Rally 
3. (What‘s So Funny ‘bout) Peace, Love and Understanding (cover Brinsley Schwarz)
4. I Want You (Elvis Costello & The Attractions)