Recensie Lars

Lars gaat over drie zestigplussers: Helena, Ronald en Adriaan. Ron Cornet speelt de rol van Ronald, Camilia Blereau die van Helena en tot slot neemt Tuur De Weert het personage Adriaan voor zijn rekening. Niemand speelt dus de rol van Lars, waar de voorstelling nochtans naar genoemd is. Wie is dan dat personage? Waarom staat die niet op scène? Waarom speelt De Spelerij de tekst van Peter De Graef zo clean in het begin met wetenschappelijke info, filosofische passages en maatschappijkritiek? Een tekst waar personages geen liefde lijken te kennen en wat naast elkaar staan te praten zonder je het gevoel hebt dat een zin echt doordringt bij de tegenspeler. En waarom acteert Blereau over the top als hyper hysterische vrouw op leeftijd? Omdat het een komedie is? Neen. Omdat het een thriller is? Neen. Lars is namelijk een bizarre maar misschien daarom ook wel interessante mix van genres met een plottwist die er mag zijn.

Lars start met Ronald die een lezing, achteraf blijkt het een pleidooi in de rechtbank te zijn, staat te geven. Over de notionele intrestaftrek. Dat bedrijven een fictieve - jawel: u leest het goed: fictief - rente kunnen aftrekken omdat ze investeren in risicokapitaal.  Cornet  geeft een voorbeeld: als je als bedrijf telefoonpalen in de Himalaya wil neerpoten, wat niet zonder risico’s is, kan je op die maatregel beroep doen. Dat de lokale bevolking geen behoefte heeft aan telefonie is in de filosofie van die fiscale maatregel een plus, want het risico verhoogt. Het woord “notioneel” vind je nergens in een woordenboek, een verzonnen woord is het, zo stipt hij aan.

Ronald blijkt verontwaardigd dat vennootschappen zich zo veel kunnen permitteren, dat de wetgever bewust voldoende achterpoortjes in zijn wetgeving voor hen open houdt, wat eigenlijk neerkomt op diefstal mogelijk maken. Terwijl burgers netjes hun belastingsbrief invullen, en ter goeder trouw handelen, blijken ondernemers over een arsenaal aan mogelijkheden te beschikken om het onderste uit de kan te halen, om net zo weinig mogelijk te moeten betalen aan de fiscus. Het is die verontwaardiging, die in zekere zin wraakroepend is, die ook erg leeft bij heel wat middenklassers die Peter De Graef die instond voor de tekst van deze voorstelling erg treffend wist te vatten in het pleidooi van Ronald.

Adriaan blijkt kunstschilder, gespecialiseerd in het maken van reproducties. Wat hij echter niet weet, is dat Helena, die op de Kaaimaneilanden woont, deze doorverkoopt aan exuberante prijzen. Alsof het om originelen gaat. Al snel wordt ze ontdekt, krijgt ze vijanden. Adriaan trapt in de val en denkt dat ze naar hem is gekomen uit liefde. In feite is ze op de vlucht. Voor zichzelf en voor Ronald.  

Adriaans visie op daten via het internet, is er raak op. Zo beeldt ie zich in dat mensen klaarkomen in iemands anders mond terwijl ze daarna nog voldoende interesse hebben om te weten te komen wat de (echte) naam is van de sekspartner. Heerlijk staaltje maatschappijkritiek dus waar de mens als object gezien wordt. En Helena die lijkt alleen maar met zichzelf en haar problemen bezig in deze hyperindividualistische maatschappij: “Ik denk bij alles: “En dan?”” Voor empathie past ze dus.

Adriaan blijkt de filosoof van het gezelschap. “Wat doen we verder met ons leven?” vraagt de 71-jarige man zich af. “Een bank overvallen? Of er een hacken? Als je een dief besteelt, wat is dan daarvan de consequentie?” is op zijn minst een interessante vraag die hij zich stelt. Of: “Het leven zit vol vergissingen en is er misschien zelf ook een.” Om helemaal spijkers met koppen te slaan als het over opvoeding gaat: “Verwennen is een vorm van verwaarlozing. Liefde, aandacht, grenzen trekken, krijg je allemaal niet.”

In Lars zet Ron Cornet een magistrale Ronald neer. Doe die man een leren jekker aan en hij staat er meteen als zware jongen, als zeer dominant, gewelddadig man. Erg knap maakt zijn personage de plottwist mee waardoor de andere kant van Ronald zich toont. Helena’s personage is dan weer een stuk minder gelaagd, en ja die overacting daar blijven we mee verveeld zitten na afloop van de voorstelling.  Tuur De Weert brengt van zijn kant rust als Adriaan in Lars. Hij lijkt in het reine te zijn met zichzelf en erg stabiel. Maar is dat wel, voor een man die zich vragen stelt en wiens stabiel leventje plots zo abrupt overhoop gegooid wordt?

Lars is op zich qua inhoud, vorm en thematiek meer experimenteel dan de voorstelling op het eerste zicht lijkt. Geen monoloog, geen voordracht, geen theater zoals we dat gewend zijn, geen komedie, geen thriller hoewel er een dode valt in het stuk, … en toch heeft het wel die ingrediënten in zich. Lars laat zich dus vooral niet in een vakje stoppen. Dat op zich is al interessant.

< Bert Hertogs >  

Lars speelt nog t.e.m. eind april 2015 in verschillende culturele centra