Recensie La Vestale

Gebald. Dat is het minste wat je kan zeggen van de plot van “La Vestale”, gebaseerd op de ballet-pantomime: ”Julia ou La Vestale” van Pierre-Germain Parisau uit 1786. Van een nevenplot is trouwens geen sprake in deze opera van Gaspare Spontini die in 1807 het levenslicht zag. Spontini deed er naar verluidt minstens twee jaar over – perfectionistisch als ie was – om de classicistische partituur bij elkaar te pennen. Met tot dan toe ongeziene toonsprongen en combinaties was zijn muziek best wel vernieuwend. Ook de harmonieën voor koor en duetten zijn om door een ringetje te halen.

La Vestale, of de Vestaalse maagd, gaat over de verboden liefde tussen de Romeinse generaal Licinius en de priesteres Julia.  Wanneer zij de heilige vlam moet bewaken, ontmoet hij haar, wat tot een passioneel duet leidt. Net op dat moment dooft de heilige vlam waardoor ze ter dood veroordeeld wordt.  Wanneer de godin een teken geeft, en haar sjaal begint te ontbranden, wil dat zeggen dat de goden haar vergiffenis schenken. Op die manier kan alsnog het huwelijk tussen man en vrouw plaatsvinden. Een happy end dus, en een verhaal dat op het happy end na bijzonder wat gelijkenissen vertoont met Aida van Verdi dat later verscheen.

De Munt brengt de Franse versie van het werk in een regie van de Fransman Eric Lacascade die debuteert als operaregisseur. De man doet nauwelijks beroep op een decor, laat de zangers en koorleden in het publiek zingen zowel beneden als op het balkon, om hen vervolgens het podium te laten betreden. Het orkest van de Munt zit dan weer in het midden van de parterre in een halve cirkel waardoor er geen vierde wand bestaat. De scène wordt dus doorgetrokken tot bij de toeschouwers. Dat levert ook een bijzonder moment op wanneer de Franse tenor Yann Beuron, als Licinius, vanuit het publiek met de ogen naar het lege podium gericht zingt. Dan kan hij bij wijze van spreken de boventiteling van zijn eigen nummer zingen, vermits de Munt voor de Franse versie koos.  Al even opmerkelijk is dat de Italiaanse dirigent Alessandro de Marchi door deze opstelling (deels) met zijn rug naar het orkest gericht moet dirigeren. Dat is op zijn zachtst gezegd du jamais vu.

Knap is de partituur waarbij het orkest – niet zelden dwarsfluit, fagot, hobo of hoorn overigens – de hoofdmelodie mag laten horen, soms erg subtiel en zacht tegenover het klankbed dat de strijkers voor hun rekening nemen. Qua dramaturgie en regie (bankjes in een cirkel, kaarsen,…) – hoewel er iets te zeggen valt voor de sobere aanpak die verwijst naar het eenvoudige leven van de priesteressen - is “La Vestale” echter te beperkt en te rechtlijnig. Van een psychologische laag is nauwelijks sprake, eigenlijk is dit gewoon een verhaaltje van A tot Z dat gebracht wordt, en is alle ballast overboord gegooid. Die eenvoud contrasteert dan weer met de muziek en de zang die wél de moeite waard is. Maar het strenge keurslijf waar “La vestale” in steekt, geeft weinig ruimte tot interpretatie, laat staan mogelijkheden om tot een wervelende regie te komen wat toch wel enigszins contradictorisch is met de boodschap van (individuele) vrijheid die in het werk zit.

Lacascade ziet in “La Vestale” meer dan een passioneel verhaal over verboden liefde à la Romeo en Julia. Hij ziet er een vrouw in die zich onttrekt uit de religieuze macht en kiest voor individuele vrijheid. Feministen kunnen daarnaast “La Vestale” ook als een overwinning zien waarbij man en vrouw gelijken worden op het einde.

In deze “La Vestale” van de Munt, schitteren vooral Koor en Orkest, naast de Frans-Canadese sopraan Alexandra Deshorties die als Julia haar Muntdebuut kent, de Franse mezzosopraan van Siciliaanse origine Sylvie Brunet-Grupposo als La Grande Vestale, en bij de mannen konden we de prestatie van de Franse bas Jean Teitgen als de Hogepriester wel smaken.

< Bert Hertogs >