PDF-versie voor persoonlijk gebruik

Recensie Babel

zondag 3 januari 2016HetPaleis

Babel

Om het in het Babels te zeggen: Babel van Sam Vloemans is: “Ding dong. Kling kling. Boem.” En dat is een compliment, mocht u daaraan twijfelen.  Vloemans levert samen met librettist Frank Adam een knappe stadsopera af in samenwerking met hetPaleis, Opera Vlaanderen, en I Solisti del Vento. Babel heeft niet zo gek veel te maken met het Bijbelse verhaal. Starten doet het wanneer drie wat neutrale , witte figuren in een samenleving terechtkomen van kinderen. Zij spreken Babels, een taal die een mengeling is van 50 talen. Een Wizzy en Woppy of Bumba-achtig taaltje dus. Het is die taal die de nieuwe inwoners, de volwassenen (de bas Jean Bermes, tenor Denzil Delaere en sopraan Annelies Van Hyfte) moeten leren.

Taal staat dus centraal op het podium, ook letterlijk overigens. Zowel in de visuals als in het decor staan letters, Griekse, Latijnse, Arabische, …  Het moet gezegd dat Emilie Lauwers die instond voor de scenografie, kostuums en installaties voor de film op de achtergrond puik werk heeft afgeleverd.

Vloemans laat enkele klassieke ingrediënten op de (ervaren of onervaren) operabezoeker los: zoals een intocht, een stoet wanneer de bas Jean Bermes zichzelf als een (spiritueel) leider ziet van de gemeenschap (zou dat een verwijzing naar  Aida zijn?). Eer het zover is, passeren nummers als “getetter en gekwetter” (wat aangeeft dat de codering van de taal nog niet heeft plaatsgevonden), leren de inwoners elkaar te begroeten, en volgt in het nummer “Votre nom/uw naam” (waarbij ieder zijn eigen identiteit krijgt). Dat wordt gecombineerd met een naamafroeping waarbij iedereen op de beurt zijn aanwezigheid bevestigt. Een meisje heeft een wel erg chique en lange naam wat een verwijzing naar de adelstand kan zijn. Die eigen identiteit zien we verder in een jongen die de ADHD’er mag spelen (en die later volledig los mag gaan wanneer Vloemans en co even wat klezmermuziek in de partituur steken), of bij een meisje dat wat schuchter is en een andere jongen die als hiphopper door het leven lijkt te gaan.

Maatschappij wordt gevormd door orde te creërenbij al die individuen. Dat zien we wanneer de kinderen op een rij moeten staan bij de naamafroeping, en hen gevraagd wordt om stilte: “silencio”. Op dat moment hebben de kinderen, die de eigenlijke bewoners zijn van het land, erkend dat de volwassenen hun meerdere zijn. De gemeenschappelijke identiteit tussen de inwoners komt er niet alleen omdat ze dezelfde taal spreken: “wo niemand versteht niemand.”  (wat dan weer kan verwijzen naar het typisch Belgische surrealisme van alledag waar verschillende gemeenschappen elkaar proberen te verstaan maar ook zo verschillend zijn). Het wordt ook verder uitgewerkt in het volkslied:  “Le monde ed-doenia sekaai. Un ami a friend is a friend. Sadiiq hoe Sadiiq hoe Sadiiq. Babel iest die Vielt! Pungyouw she pungyouw shí pungyouw. “  (volgens onze expert Babels betekent dit zoveel als “De wereld. Een vriend is een vriend. Babel is de wereld. Een vriend is een vriend.”)

Het kleine meisje naast ons dat samen met haar oma naar de voorstelling kijkt en niet gek veel ouder is dan 6+ (de minimumleeftijd voor deze voorstelling), vindt het allemaal – terecht overigens – geweldig en het Babels spreekt kennelijk tot de verbeelding.   Wanneer Bermes en Delaere allebei een gebroken hart hebben (getoond met duimen en wijsvingers), vinden ze elkaar, en troosten ze elkaar. Ja, een koppel kan je daarin zien ontstaan wanneer ze elkaars neus naar elkaar richten. Het meisje naast ons vindt die scène bijzonder grappig.  Van Hyfte daalt niet veel later dan weer neer als de Godin van de Liefde. Bermes is tegen dan al machtig geworden en wordt aanbeden door de kinderen. Maar jaloezie tussen de twee heren om die ene vrouw,  zorgt voor strijd. Een strijd waarbij beide mannen verliezen. De vrouw wordt hier voorgesteld als de verzoener (ook letterlijk). Ronduit prachtig is de uitspraak die de sopraan dan mag doen: “ik doe de dood dood. ” terwijl ze de mannen één voor één terug tot leven kust. Het meisje naast ons ziet meteen de link naar “Sneeuwwitje” terwijl het lamento van de sopraan dan weer volledig de operakaart trekt.

Babel gaat niet in het minst over wie thuishoort in een gemeenschap en wie niet. Over hoe regeltjes ontstaan. Over uitsluiting dus ook. Het feestelijke en clowneske “Happy Babel” waarbij iedereen rode neuzen draagt, slaat al snel over in een compleet andere sfeer wanneer Bermes “problemo” uitroept en Delaere, die kennelijk geen naam heeft in deze gemeenschap, afwijst.  Zoals het in elke samenleving gaat, leert Babel uit zijn fouten zodat het kan groeien, hopelijk met de tekst van het volkslied in gedachten. 

Babel is voor kinderen een leuke voorstelling die soms clownesk is, dan weer mysterieus omwille van die imaginaire taal, maar vooral ook herkenbaar omwille van de moodswings. Volwassenen krijgen dan weer op een bevattelijke manier de basis van Sociologie voor hun neus. Als menswetenschapper kan je daar dan ook maar een ding van vinden: “Ding dong. Kling kling. Boem.”

< Bert Hertogs >  


Do you like our reviews and pictures?
Feel free to support concertnews.be by sharing this page or giving a donation.
You make an independent website like ours possible. Thanks!







Geef steeds in je comment mee op welk artikel je reageert.
Please put in your comment to which article you are responding.

Tabs Concertnews.be

News
Soon
Reviews

More news

  • Podcast
  • Facebook
  • Twitter