Recensie Het Tweede Gelaat

Met Het Tweede Gelaat levert Jan Verheyen de laatste Vincke en Verstuyft-film af uit een trilogie. Veertien jaar geleden zette Erik Van Looy wellicht de strafste film naar een boek van Jef Geeraerts neer: De zaak Alzheimer (2003). Veel had te maken met de buitengewone acteerprestatie van Jan Decleir in die prent. Verheyen haalde lang niet hetzelfde niveau met Dossier K. (2009). Het was dus afwachten wat ie ervan ging bakken met Het Tweede Gelaat. Het moet gezegd: hij is spannender, bevat meer humor (‘Ketnet is hier ook al!’ – Verstuyft over de lokale politie in Doel, ‘Ik zal het naar het Bulgaars vertalen dan kan de man van de nachtwinkel ze bestellen’ – Vincke over de goedkope wijn die hij van zijn collega steeds ontvangt wanneer die bij Vincke thuis komt eten), en zet kijkers goed op het verkeerde been. De prent biedt zelfs twee finales voor de prijs van één. Maar: Verheyen switcht ook van beeldvoering en regiestijl waardoor de film onvoldoende coherent aanvoelt. De strafste scène is niet zo zeer de slotscène op Linkeroever die erg Amerikaans aanvoelt overigens, wel de rauwe schietpartij op klaarlichte dag in een mensenmassa. Verheyen verwijst dan wel naar Se7en, de film van David Fincher met Morgan Freeman en Brad Pitt uit 1995 die destijds terecht het KNT-label meekreeg, maar nooit bereikt Het Tweede Gelaat echter het niveau van de horror, de gruwel uit die 90’s film die veel rauwer aanvoelt. Het Tweede Gelaat is op dat vlak gewoon té soft.

Dat Het Tweede Gelaat uiteindelijk erg spannend geworden is, is vooral de verdienste van Jef Geeraerts boek Double Face uit 1990, scenarist Carl Joos die het zeer goed wist om te zetten naar dat andere medium: film en Nele Vranken die instond voor het script. Vincke en Verstuyft zijn hier eigenlijk geen duo inspecteurs meer. Ze houden er andere methodes op na en vooral Verstuyft (Werner Desmedt) is geen fan van de manier waarop Vincke (Koen De Bouw) wil werken om een seriemoordenaar te vinden. 6 lijken zijn er namelijk op korte tijd ontdekt op de heide. Allemaal zijn ze onthoofd. De dader liet geen sporen na en de autopsie wijst niet op het gebruik van geweld. Vincke vraagt Anton Mulder (Marcel Hensema), een profiler van Europol, om af te zakken naar ons land. Een Nederlander, en dat levert alvast vuurwerk op tussen Desmedt en Hensema (“Europol mag niet deelnemen aan interventies” aldus Verstuyft die daardoor weliswaar samen met Mulder binnenwerk moet verrichten), maar ook nog eens tussen De Bouw en Desmedt. Die laatste start een parallel onderzoek zonder daarvoor het akkoord van Vincke te hebben.

Waar Vincke zich toespitst op een gelijkaardige zaak in Keulen van enkele jaren geleden en tot een short list wil komen van verdachten die van Keulen naar Vlaanderen zijn verhuisd in die periode, volgt Verstuyft meer zijn buikgevoel, of beter “zijn onderbuikgevoel” volgens Vincke. Rina (uitstekend neergezet door een figuurlijk, en op het einde van de film ook letterlijk onderkoelde Sofie Hoflack) blijkt in Doel namelijk een potentieel slachtoffer geweest te zijn van de dader maar lijkt zich op de een of andere manier bevrijd te hebben, maar hoe dat weet ze niet meer. Ze heeft immers black outs, wellicht door verdoving. Helemaal verweesd, enkel met een fluo geel vestje aan en rood geverfd haar, vinden ze haar schuchter, wat weg van de wereld. Verstuyft geraakt geïntrigeerd door haar mysterieuze verschijning. Zij is een femme fatale en hij overtreedt de regels om met een getuige de lakens te delen, wat naar Vlaamse normen pikante seksscènes oplevert tussen Desmedt en Hoflack trouwens. Maar de inspecteur komt op die manier wel meer te weten over haar en de manier waarop ze met haar patiënten zoals Patrick Manteau (Hendrik Aerts in een hyperrealistische bijrol overigens) omgaat terwijl Vincke overhoop komt te liggen met de Amerikaans ambassadeur wanneer die de diplomaat Cody (Travis Oliver) op zijn verdachtenlijst heeft staan en schaduwt. Een andere verdachte is volgens hem Hoybergs (Chris Van Den Durpel) die actief is in de gaming sector.

Het Tweede Gelaat – die tussen 29 augustus en 22 november 2016 ingeblikt werd in Kalmthout, Heusden-Zolder, Opglabbeek, Jette en Antwerpen – is een onderhoudende politiethriller maar mist coherentie in de beeldvoering en montage en als het effectief de bedoeling was te refereren naar Se7en, dan staat die film uit 1995 waarbij een seriemoordenaar volgens de zeven hoofdzonden moorden pleegt, mijlenver boven Het Tweede Gelaat. Dat de prent Bilall Fallah en Adil El Arbi dankt in de end credits heeft wellicht te maken met die ene erg straffe scène waarop op de massa geschoten wordt. Dit is rauwere, realistischere en eigenlijk ook gewoon betere in your face cinema die haaks staat op de rest van de prent. Dé revelatie is ongetwijfeld in vele opzichten Sofie Hoflack terwijl de film subtiel ook erg kritisch is (al dan niet via humor) op politieonderzoek waarover zo veel regelgeving is in ons land en het moeilijke evenwicht met de politiek/diplomatieke betrekkingen, dat een procedurefout snel gemaakt is.

< Bert Hertogs >