Recensie De Wereld ★★★★

Met ‘De wereld’, de opvolger van De bank’, kende theater Stap, dat een podium biedt voor mensen met een mentale beperking hun laatste voorstelling dit seizoen. Theater Stap is voor het grote publiek wellicht het meest bekend na de succesvolle één-serie Tytgat Chocolat. Volgend voorjaar wordt ‘De wereld’ hernomen, misschien wel in combinatie met ‘De bank’. Jelle Palmaerts speelde de hoofdrol in Tytgat Chocolat en maakt ondertussen al tien jaar deel uit van het theatergezelschap. In De wereld heeft ie een ondersteunende bijrol. Anke Verwaest kennen we dan weer uit die andere zondagavondserie Professor T. en maakt ondertussen al twee jaar deel van het gezelschap. Zij zet de kokette Marjanne neer die erg hard bezig is met haar uiterlijk, een man in haar leven wil en een kinderwens heeft. Daarbij geeft ze ook haar gsm-nummer mee. Daan Hutten, die een grappige rol heeft als ober, blijkt veruit de beste te zijn qua dictie onder de tien acteurs die op de scène van de Bourla staan. Hij speelt tegenover het personage Jerom die op het einde van de zomer in slaap valt in het park en die in de vijver van het park het neusje van de zalm meent te herkennen, maar zich daarin vergist. Zo komt ie terecht op een terras waar hij op blijft zitten, onbeslist, omdat de gedachte om te vertrekken hem droevig maakt. Uiteindelijk belandt hij op de trein naar Oostende die plots zal stil komen te staan. Geraakt ie nog wel tijdig op zijn bestemming?

‘De wereld’ is een rijke voorstelling geworden die ontmoeting en communicatie centraal zet. Maar vooral is het ook een productie geworden die zo schoon is in zijn verbeeldingskracht, wat nog steeds de basis is van theater. Zo zien we de acteurs genieten van de zon en haar aanbidden, wandelen in het water, en gigantisch efficiënt te werk gaan. Een stok met een koord en een papiertje aan wordt zowel een paraplu, een verloren treinticket als een vlieger op het strand. Een banaan aan een koord stelt respectievelijk een telefoon van een conducteur (mogelijk overstijgt de realiteit de fictie hier), en vervolgens een hond (die platgetrapt wordt door Jerom) voor. Ook de vormgeving van Stef Stessel is om door een ringetje te halen. Achteraan hangt een bewerkte zinken plaat waarop een verfborstel met water het voorbijglijdende landschap tekent wanneer men in de trein zit, of wanneer Jerom bij de start in het park zit wordt die achtergrond geschilderd, … Het water droogt vanzelf op zodat de plaat enkele minuten later weer opnieuw beschilderd kan worden. Het eindresultaat is net als de voorstelling zelf wondermooi poëtisch ook al omwille van zijn eenvoud.

Wat De wereld helemaal boeiend maakt is de heerlijke mix tussen ernstige onderwerpen (het vluchtelingenthema, verkrachting, … ), een uitbeeldspelletje tussen Anke Verwaest en het publiek (met een geniale nabootsing van Baba Yega trouwens) en absurde taferelen (zoals de boodschap die uit een megafoon komt van antwoord dienen bijvoorbeeld). De kracht van De wereld zit ‘m ook in het feit dat de voorstelling erin slaagt om die moeilijke onderwerpen bevattelijk, begrijpbaar en in hun essentie te behandelen. Daar waar veel voorstellingen een ganse litanie afsteken rond de vluchtelingenproblematiek en al vrij snel beginnen te vervelen, weet De wereld meteen naar de kern te gaan. Zelden werkte dat zo doeltreffend. Chapeau hoor voor Hazina Kenis die de rol van Haya speelt en dit ijzersterk neerzet. Ze geeft ook mee dat in haar cultuur de rode stip op het voorhoofd staat voor contact maken met mensen (het is een gebruik onder Hindoevrouwen waarbij ze geloven dat de stip hun echtgenoten en zich beschermen n.v.d.r.)

Muzikaal horen we dankzij Steven De bruyn en Tsubasa Hori live een eclectische mix tussen Oosterse snaarinstrumenten en percussie, referenties naar oude rockmuziek, een weemoedige mondharmonica, bruitage (nadoen van vogelgeluiden met fluitjes), een kort eresaluut aan Toots’ Bluesette, populaire schlager als Dos Cervezas, tot het kinderwijsje ‘Roodborstje tik’ dat in een indiejasje gestoken wordt.

De wereld toont dus dat de schoonheid in het alledaagse zit in de tekst en song ‘Alles wat ik wil hebben’. Ze leest als een pleidooi om het leven te omarmen, de schoonheid van de lucht, de zon, de bomen, en poëzie te zien in de eenvoud, datgene wat wij soms als zo vanzelfsprekend vinden dat we er nog nauwelijks interesse in tonen of verwonderd om zijn. Merci Jelle Palmaerts, en de andere acteurs van theater Stap om ons daar even tijdens het jachtige leven op attent te maken!

< Bert Hertogs >

concept, regie en spel Luc Nuyens en Frank Dierens
spel Guy Dirken, Ann Dockx, Jan Goris, Daan Hutten, Hazina Kenis, Luc Loots, Jelle Palmaerts, Leen Teunkens, Anke Verwaest, Gitte Wens
livemuziek Steven De bruyn en Tsubasa Hori
tekst Paul Verrept
vormgeving Stef Stessel
kostuums Lieve Pynoo