PDF-versie voor persoonlijk gebruik

Recensie Don Pasquale ★★★★1/2

zondag 9 december 2018De Munt Brussel

Don
Foto: Baus

“’t is genieten hé!” horen we een toeschouwer tijdens de pauze van Don Pasquale zeggen in de Munt. En of het genieten is! Enerzijds is er de erg eclectische muziek van Donizetti die het romantische duet, de klaagzang, de serenade, de wals, enz. laat horen. Niet zelden spot ie in zijn libretto ook daarmee. Zo wordt vakkundig de serenade in het belachelijke getrokken of het overdreven lang vibrato zingen. Anderzijds is er de ijzersterke personenregie van de Franse regisseur Laurent Pelly die resoluut de humoristische kaart trekt, hier voorgesteld als een komedie die knipoogt naar de deurenkomedie. Het is vooral de tandem Michele Pertusi (Italiaanse bas) en Danielle De Niese (Australische sopraan) die van deze operavoorstelling een waar feest maken voor oog en oor.  Beiden zingen niet alleen erg goed, ze brengen hun rol met ontzettend veel spelplezier. De manier waarop ze acteren is gewoon geweldig en van exquis niveau. In die mate dat we – en dat is eerder zeldzaam bij opera – deze productie gerust een tweede keer zouden willen zien.

Vooral De Niese is onwaarschijnlijk straf in haar mimiek en (on)subtiele bewegingen. Zo zien we haar op de muziek van Donizetti ook dansen alsof ze naar hippe dancemuziek aan het luisteren is. Zij is het die de dubbelrol Norina en Sofronia mag spelen. Ze vraagt dokter Malatesta (Lionel Lhote) hoe ze de rol van Sofronia moet neerzetten in het vijfde tafereel van het eerste bedrijf wanneer ze zich als zijn zus zal vermommen. Dat levert zo’n naturelle scène op die om duimen en vingers van te likken is. Zo vraagt ze of ze trots moet zijn, triest moet zijn, wenen,  of roepen, terwijl Danielle De Niese die emoties met heerlijke overdreven mimiek neerzet. En wanneer de dokter haar vraagt ‘het onschuldige wicht’ te spelen, komen we nauwelijks bij. De manier waarop de sopraan haar hoofd vooroverbuigt, de handen in de schoot legt, met haar ogen speelt, een pruimenmondje maakt, is gewoon geweldig grappig. Wanneer ze hem kleedjes toont, de dokter ziet haar in een zwart nachtkleedje, komt ze eerst nog tussen haar spulletjes haar lichtroze bh zoeken voor ze zich gaat omkleden. Een detail misschien, maar o zo realistisch voor de rol van Norina, een meisje dat het niet al te breed heeft. Don Pasquale vindt het niet kunnen dat zijn neef Ernesto (Joel Prieto die voor het eerst optreedt in de Munt) met Norina trouwt. Ze is geen goede partij voor hem en vreest de goede naam van de familie te verliezen. Daarom onterft hij Ernesto en wil hij op zeventigjarige leeftijd een vrouw huwen. Dokter Malatesta moet voor de bruid zorgen. Die rolt een snood plan uit. Norina zal zijn zus Sofronia spelen waarmee Don Pasquale zal huwen om die gepensioneerde zo een lesje te leren.  

Wat Don Pasquale ook zo goed maakt, 175 jaar na zijn creatie, is dat de voorstelling na de knappe prelude (de ganse opera staat onder de vakkundige muzikale leiding van de Fransman Alain Altinoglu) meteen terzake komt waardoor je in geen tijd in de voorstelling gezogen wordt. Norina vindt het plan van dokter Malatesta top, zal zeer vroom zijn voor het huwelijkscontract ondertekend wordt, maar wordt een op geld beluste vrouw die er in geen tijd een half jaarloon doorjaagt. Paarden, karren, het huis dat dringend gerenoveerd moet worden, juwelen, chique kledij,… ze ruïneert de zeventiger bijna en van liefde is van haar kant totaal geen sprake laat staan dat ie zijn stimulerende middelen om onderaan wat leven in de brouwerij nog te krijgen, ooit écht nodig heeft.

Uitmelken zal ze hem, ook al heeft hij de helft van zijn onroerend en roerend vermogen ietwat naïef (liefde maakt dan ook blind) al bij de ondertekening van het huwelijkscontract aan haar geschonken. Laurent Pelly steekt de draak met gepensioneerden die nog steeds hip, jong, viriel en mee met hun tijd willen zijn. Hier zien we Don Pasquale (met moeite weliswaar) pompen, een oplosbaar medicijn slikken dat zijn libido wat moet opkrikken voor zover dat nog gaat, de loverboy spelen die met zijn hand tegen de muur verleidelijk poseert, zich jonger voordoen dan ie is door een toupetje op te zetten, enz. Kritiek wordt al bij de start van de voorstelling overigens terecht geuit op dit soort gepensioneerden die erg ongeduldig zijn, op hete kolen zitten en meteen hier en nu willen bekomen wat er in hun kop opkomt. Niet zelden loopt dat fout af, ook zo in deze opera dus. Don Pasquales lot wordt overigens muzikaal al aangekondigd door Donizetti via de lage strijkers in het eerste bedrijf. 

Groter kan het contrast dus niet zijn met de openingsscène waarin we hem als oude man in zijn zetel zien snurken en de man die niet veel later een onweerstaanbaar vuur in zich voelt. ‘Mijn ouderdomskwalen ben ik vergeten. Ik voel me jong alsof ik twintig ben.’ zingt ie in het tweede tafereel van het eerste bedrijf. De jonge vrouw waar ie geen fysiek contact van moet verwachten, krijgt het voor het zeggen in het huishouden en zal niet alleen het huidige personeel opslag geven, er moet vooral veel meer personeel bijkomen volgens haar. Don Pasquale ziet de facturen met lede ogen aan toestromen terwijl hij geen vat krijgt op zijn vrouw die in plaats van met hem leeft doodleuk naast hem leeft. Chantal Thomas die voor het decor tekende en voor het eerst in de Munt aan de slag ging, laat in het tweede deel het appartement van Don Pasquale op zijn kop zetten, met de luster beneden op de vloer en de zetel die aan het plafond hangt. Beeld van de gemoedstoestand waarin het hoofdpersonage zich bevindt. Zijn wereld is helemaal op zijn kop gezet door de vrouw, heeft niets meer te zeggen, en is de controle over zijn leven kwijt.

Wanneer – deel van het complot – Don Pasquale een brief ontdekt dat ze hem ontrouw is, is de maat vol voor hem en wil hij scheiden. Don Pasquale komt uiteindelijk te weten dat Norina en de dokter hem voor de gek gehouden hebben, stemt uiteindelijk toch in met het huwelijk tussen zijn neef en Norina maar zal ietwat verbitterd de deuren sluiten en dus opnieuw de eenzame oude in zijn zetel snurkende man worden. De moraal van het verhaal is al even simpel als geniaal:  ‘werkelijk achterlijk is hij die op zijn oude dag huwen wil.’

De Munt brengt in deze kerstperiode dus een heerlijke over the top humoristische opera die ongegeneerd de stereotypes van de man die nog wel een jong blaadje lust en de vrouw die na het huwelijk een compleet andere vrouw lijkt te zijn, uitvergroot. Een productie dus waar je je verstand op nul kan en mag zetten. Qua spel, zang en muziek is deze voorstelling gewoon een feest om naar te kijken en te luisteren. Een zeer toegankelijke productie, ideaal voor mensen die nog nooit naar de opera zijn geweest en het medium wel eens willen ontdekken, is dit. Don Pasquale is kortom een aanrader.

< Bert Hertogs >


Do you like our reviews and pictures?
Feel free to support concertnews.be by sharing this page or giving a donation.
You make an independent website like ours possible. Thanks!







Geef steeds in je comment mee op welk artikel je reageert.
Please put in your comment to which article you are responding.

Tabs Concertnews.be

News
Soon
Reviews

More news

  • Podcast
  • Facebook
  • Twitter