Recensie Becoming Astrid ★★★★★

Een hartverscheurende en tevens hartverwarmende film levert regisseuse Pernille Fischer Christensen af met Becoming Astrid. Een biopic over de wereldbekende schrijfster Astrid Lindgren (geboren als Ericsson) die nog steeds de fantasie van kinderen op hol laat slaan met haar verhalen van Pippi Langkous, Ronja de roversdochter of De Gebroeders Leeuwenhart. Astrid (meesterlijk neergezet door een erg realistische en naturelle Alba August) wordt als jongvolwassene verliefd op de redacteur Reinhold Blomberg (Henrik Rafaelsen) die haar een stage aanbiedt bij The Vimmerby Times als redactrice. Ze zal op reportage gaan (o.a. de opening van een spoorverbinding verslaan), teksten en reclame nalezen voor de krant en voor het eerst met een tikmachine leren werken. Astrid geraakt zwanger en dat mag vooral niet geweten zijn in het dorp. Haar ouders zijn erg gelovig en ze vrezen een schandaal. Olivia (Maria Alm Norell), Blombergs tweede vrouw, speelt het bikkelhard in de rechtbank wanneer het koppel, dat hun dochtertje verloor, in een vechtscheidingsprocedure is beland (nog voor Astrid een relatie aanging met Blomberg overigens). Volgens de man hangt er hem een gevangenisstraf boven het hoofd wegens overspel als Olivia ontdekt dat hij met Astrid een kind heeft. Astrid wordt naar Stockholm gestuurd om daar een cursus voor secretaresse (met lessen steno) te volgen. Ze zal noodgedwongen in alle discretie in Denemarken het leven schenken aan Lasse die opgevoed zal worden door pleegmoeder Marie (Trine Dyrholm). Maar de echtscheidingsprocedure tussen Olivia en Blomberg is er een van erg lange duur waardoor Astrid haar zoontje tijdens de eerste cruciale levensjaren niet of nauwelijks zal zien.

Astrids moeder Hanna (rol van Maria Bonnevie) probeert haar uit haar kop te praten om verder te gaan met haar relatie: ‘Wil je de stiefmoeder worden van Berta?’ stelt ze. Berta (Mira Mitchell) is even oud als Astrid en net als die laatste op dansavonden wordt ze nooit ten dans gevraagd. Hanna suggereert zelfs dat Astrid Lasse best in de steek laat. Wanneer Blomberg uiteindelijk veroordeeld wordt en slechts een geldboete van 1.000 kronen moet betalen, stelt Astrid vast dat wat zij heeft moeten opofferen vele malen groter is dan het geldbedrag dat haar verloofde moest ophoesten. De vrouw die als adolescent al vrijgevochten was, zo kaart ze de ongelijkheid tussen jongens en meisjes aan wanneer de jongens een uur langer mogen uitgaan dan zij als meisje, rukt zich helemaal los (ze voelt o.a. weinig voor religie) van haar omgeving en wil voor haar zoontje kiezen. Maar die ziet haar als Lasse-mama. Voor hem is zijn echte mama Marie en hij wil dan ook niet door Astrid in bed gestopt worden wanneer ze langskomt om hem voor te bereiden voor de dag dat Astrid haar moederrol zal opnemen.

Hartverscheurend is de scène wanneer Astrid bevalt en bijna meteen na de bevalling moet afscheid nemen van haar kind, met stevig ingetapete borsten, wat blauwe plekken oplevert, want niemand mag iets doorhebben in het Zweedse dorp. Terwijl Lasse om borstvoeding vraagt in Denemarken moet ze hem dus negeren, want van zodra ze de borst zou geven, gaat ze alleen maar moedermelk (blijven) produceren.  Wanneer een baby weent wanneer ze terug in haar dorp is, lekken haar tepels melk en dreigt dat haar te verraden. In ‘Becoming Astrid’ kan je ook vaststellen hoe dicht het Zweeds qua klank en uitspraak aanleunt bij het Nederlands, zo hoor je Alba August bijna letterlijk ‘Ik kan het niet meer!’ tijdens de bevalling zeggen. 

Wanneer Marie (Trine Dyrholm) ernstig ziek wordt en niet langer voor Lasse die ondertussen een peuter is, kan zorgen, moeten moeder en kind herenigd worden. Lasse verstaat zijn echte mama echter niet of nauwelijks omdat hij Deense woordjes geleerd heeft, en nauwelijks of geen Zweedse. En hoewel ze alles probeert om haar zoontje het zo aangenaam mogelijk te maken, ook al moet ze het stellen met een simpel appartementje, wijst Lasse Astrid koudweg af. Ook wanneer ze hem wil laten eten en daar haar fantasie voor aanspreekt. Lasse lijkt zo wel haar moeilijkste publiek ooit te zijn geweest. Wanneer Astrid szoontje ziek wordt (kinkhoest) houdt hij haar nachtenlang wakker wat impact heeft op haar werk…

Maria Fahl Vikander zien we in de rol van de gepensioneerde Astrid bij het begin en einde van de film. Ze is jarig en ontvangt postzakken vol briefjes, tekeningen en zelfs ingesproken en ingezongen audiocassettes van kinderen. Het zijn die teksten op tape die verweven zijn doorheen de film en vooral de parallellen tonen hoe kinderen haar zien, en hoe haar leven van haar zestiende tot toen ze een prille twintiger was eruit zag. Eentje vindt het bijvoorbeeld erg straf hoe ze zo goed de kinderwereld aanvoelt terwijl Astrid zelf niet zo’n lange kindertijd gekend heeft. Op het land moest ze als kind immers mee werken. Nog zo’n vraag die passeert is hoe het komt dat de meeste karakters in de verhalen van de schrijfster zo’n doorzettingsvermogen en veerkracht hebben.

Becoming Astrid toont dat het een weerspiegeling is van het karakter van de schrijfster zelf die hard moest knokken voor haar kind en ultieme vrijheid. Dé boodschap van de prent is ‘Kinderen hebben enkel liefde nodig, veel liefde.’ (Marie) en ‘Leef je leven. Geniet ervan. Durf te springen.’ Dat laatste weerklinkt in het eindnummer ‘Springa’ van Ane Brun. De puike instrumentale muziek is van de hand van Tobias Fröberg die met harp, cello, eerste viool, tweede viool, en viola ons meermaals weet te beroeren en de gevoelige snaar raakt. Ook de Christelijke hymne ’Härlig är jorden’, Irving Berlins ’Puttin on the ritz’ (wanneer Astrid iets te diep in het glas kijkt tijdens een receptie) en ’Yes sir, that’s my baby’ van Walter Donaldson en Gus Kahn laat deze erg aandoenlijke en tot in de puntjes verzorgde film die ons hevig wist te raken, horen.

Becoming Astrid is een absolute aanrader die je niet onberoerd zal laten.

< Bert Hertogs >