Recensie Stan and Ollie ★★★★

Vakmanschap, puur vakmanschap levert de niet-conventionele biopic Stan and Ollie op. Regisseur Jon S. Baird koos bewust niet voor een titel als Laurel & Hardy omdat hij in deze prachtige film die moeiteloos de nostalgische sfeer uit de jaren ’30 en ’50 weet op te roepen inzoomt op het leven van de mannen achter de Dikke en de Dunne, en vooral de jaren die minder gekend zijn. Vandaar dat ie hun voornamen gebruikt. Openen doet de film wanneer het komisch duo op het hoogtepunt van hun succes staat, in de zomer van 1937. Het jaar dat Stan loonsverhoging wil bekomen bij hun filmproducent Hal Roach maar uiteindelijk bot zal vangen en ontslagen wordt. Hij weet immers dat Charlie Chaplin heel wat meer dan hen verdient. Hij staat op het punt om te gaan tekenen bij Fox, maar Ollie komt niet opdagen wat hem verbitterd achterlaat. Ollie (Hardy, de Dikke) zit namelijk nog wel onder contract en krijgt een andere sidekick (Harry Langdon voor de ‘olifanten’-film Zenobia n.v.d.r.) maar de chemie die het originele duo uitstraalde, werd nooit door de twee geëvenaard. In 107 films komen Laurel & Hardy voor, 32 stomme kortfilms, 40 kortfilms met geluid, 23 langspeelfilms en 12 cameo’s.

Met een zes minuten durend tracking shot waarbij we Stan and Ollie vanuit hun loge naar de filmstudio zien wandelen om daar Way Out West in te blikken, opent de film. Op die manier slaagt de regisseur erin om moeiteloos de sfeer van weleer op te roepen die ook ineens een ode is naar hoe er destijds gefilmd werd. Het komisch duo speelt eigenlijk voor een wit doek waarop straatbeelden geprojecteerd worden. Een ezel en slechts een paar decorelementen staan voor dat doek om diepte te creëren en te suggereren dat wat ze doen werkelijk gebeurd is op straat. Het is die kunst, de verbeelding, hoe de magie gecreëerd werd en overgebracht destijds op het witte doek die werkt.

Hoe vakkundig het duo was zien we onder andere in hun gevoel voor timing dat een basisingrediënt vormt voor alle komische acts maar zeker ook voor visuele humor. We zien het onder andere in een sketch aan een treinstation waarbij ze allebei elkaar zoeken en met veel moeite uiteindelijk ook vinden. Verder zet Steve Coogan het trucje met de hoed van Stan erg goed neer alsook het denkende handgebaar boven zijn hoofd. De twee acteurs die vanaf de allereerste seconde in deze film een erg geloofwaardig komisch duo neerzetten, brengen ook even het nummer ‘The Trail of the Lonesome Pine’. Ollie (Hardy) blijft er echter een ongezonde levensstijl op nahouden. Niet alleen kampt ie met overgewicht waardoor ie last van zijn knieën ondervindt (niet voor niets wordt ie nog steeds in de volksmond als de Dikke beschouwd), hij wedt ook op de paarden.

16 jaar later zijn de twee herenigd in het VK, we zijn 1953. Bernard Delfont (neergezet door Rufus Jones) is hun impresario. Hij heeft het komisch duo geboekt voor een tour in het VK. Stan heeft Ollie weten overtuigen om deze tour – die hun laatste werd in het VK – te doen met het oog op een komische Robin Hood-film. Een excuus blijkt zo later, want het project was al afgevoerd om budgettaire redenen nog voor de twee op tour gingen. Probleem echter is dat zowat iedereen in het VK denkt dat Laurel en Hardy met pensioen zijn. Gevreesd wordt dat het echte duo dus niet optreedt. Dergelijke zaken worden versterkt wanneer blijkt dat de twee in zeer low budgetvriendelijke hotels slapen, hun koffers met materiaal zelf moeten dragen, en in plaats van een respectabel theater als ‘Theatre Royal’ het moeten stellen met de Queen Hall. Kortom: het publiek is sceptisch, houdt de boot af, en de tour geraakt niet uitverkocht.

Delfont vermoedt dat het duo geen promocampagne zal willen voeren, die echter broodnodig is als de twee ook in Londen willen optreden. Hij doet uitschijnen dat Londen dus nog geen zekerheid is, als de ticketverkoop achter blijft. Het duo gaat dan ook in op zijn voorstel om lokale politici te ontmoeten, lintjes door te knippen, prijzen te overhandigen aan winnaressen van badpakverkiezingen, enz. Maar tijdens een van die evenementen gaat het mis, en krijgt Ollie een lichte hartaanval. John C Reilly zet zijn personage ijzersterk neer en had overigens vier uur nodig in de make up om getransformeerd te worden tot zijn personage dat de bijnaam ‘Babe’ kreeg omdat ie de vorm en verhoudingen had van een grote baby. Hij ziet er niets anders op dan de tour te annuleren en aan te kondigen dat ie met pensioen zal gaan. Delfont stelt Laurel (Steve Coogan) voor om met Nobby Cook (John Henshaw) op te treden vanaf nu. De kaartverkoop is immers door het promovoeren plots erg hard gegaan waardoor de tour het bordje ‘uitverkocht’ kon bovenhalen. En de wat mistroostige hotels en theaters waar de twee aanvankelijk verbleven en optraden, werden geruild voor andere, die dichter aansluiten bij hun status: het Savoy hotel in Londen en het statige Lyceum Theatre (waar op dit moment The Lion King musical speelt n.v.d.r.). De show moet dus door blijven gaan. Het orkest begint ‘Dance of the Cuckoos’ als intro te spelen, maar het doek gaat niet open. Het orkest zet opnieuw in. Maar uiteindelijk ziet Laurel het niet zitten om met een andere tegenspeler op de bühne te staan. Resultaat: Delfont is not amused: ‘geannuleerd?’ en ‘tickets worden terugbetaald?’ reageert ie verbouwereerd.

Naast het verhaal van de twee komieken, verweeft Stan and Ollie ook dat van hun vrouwen Lucille (Shirley Henderson) en Ida (Nina Arianda) die niet al te best met elkaar kunnen opschieten. Vooral de Russische Ida gedraagt zich echt wel als een diva in Londen. Lucille is dan weer erg beschermend en zal haar man in bed willen houden. Maar al gauw zal blijken dat een artiest niet zonder zijn publiek kan…

< Bert Hertogs >