Recensie Cleo ★★★★1/2

Erg positieve mond-aan-mondreclame van liefhebbers van podiumkunsten waar we wel eens een praatje mee slaan voor of na een voorstelling, lokten ons naar Cleo het regiedebuut van de Gentse Eva Cools. Toegegeven, de prent stond op onze to do-lijst van november maar het is er omwille van andere prioriteiten maar niet van gekomen tot nu. Groot was dan ook onze verbazing dat de film die nochtans gelauwerd werd in Rome, in niet zo gek veel Vlaamse zalen meer speelt hoewel die pas op 27 november uitkwam. Op Alice Nella Città won Cleo de Alice My Movies Award in de categorie ‘Best First Feature’. En of dat nog niet genoeg was, won hoofdrolspeelster Anna Franziska Jäger, de dochter van Anne Teresa De Keersmaeker – geheel terecht - de Do Rising Star Award. De 23-jarige Jäger die de rol van Cleo speelt, draagt de ganse film op schitterende wijze naast een uitstekend acterende Roy Aernouts als Leos.

Cleo – die een wat donker emokantje toont waarvoor Jäger zich wellicht kon spiegelen aan haar tante Jolente - heeft enkele maanden geleden haar beide ouders verloren. Haar vader was professioneel pianist maar die verloor het stuur van zijn wagen waardoor het gezin in het water belandde. Cleo wist zich te bevrijden en overleefde de crash. Sindsdien woont ze met haar broertje Bruno (Ishaq El Akel) bij haar zeventigjarige tweetalige oma/bobonne die Yolande Moreau neerzet. Voor haar is het verre van evident om op haar leeftijd nog de voogd te zijn van haar kleinkinderen. Ze denkt dat haar kleindochter op de goede weg is. Niets is minder waar. Cleo spijbelt vaak, doet aan escapisme (uitgaan en met een vriendin in de garage (paal)dansen, ze neemt ook occasioneel drugs en liegt onder andere daar over) en blijkt nog steeds niet alleen het verlies van haar ouders niet verwerkt te hebben (zo belt ze nog steeds naar het gsm nummer van haar vader wat erop kan wijzen dat ze deels nog in de ontkenningsfase zit) maar ook aan post-traumatische stress te lijden. Wanneer ze tijdens LO in het water moet duiken bij het zwemmen, krijgt ze een paniekaanval.

In de club leert ze Leos kennen die het voor haar opneemt wanneer een man haar belaagt. Leos heeft enkel een vaste telefoon en geeft haar dat nummer. In een zotte bui belt ze hem met een giechelende vriendin op de achtergrond. De twee vinden het goed met elkaar, in die zin dat ze meer dan close worden. Zij zou wel een relatie zien zitten, hij heeft een vriendin (Jeanne, gespeeld door Lucie Debay) en vindt zeventien toch wat jong. Allebei blijken ze iets te verwerken. Leos heeft vluchtmisdrijf gepleegd. Hij heeft een ongeval veroorzaakt toen ie dronken achter het stuur was gekropen. Ook hij heeft daar een trauma o.a. in de vorm van een schuldgevoel aan opgelopen. Leos zal Cleo’s klankbord zijn en andersom. Zo verwerken ze elk op hun manier dankzij de ander hun trauma. Op die manier nuanceert Cools op magistrale wijze ook het zwart-witbeeld rond daders en slachtoffers. Beiden – mits ze een moreel kompas hebben – gaan namelijk door een psychologische rollercoaster.

Wanneer Cleo haar leven weer wat op de rails lijkt te hebben, is zij het die Leos opnieuw op het rechte pad moet krijgen. Zo komt Jeanne bijvoorbeeld te weten dat Leos afspreekt met Cleo via een bericht op zijn antwoordapparaat. Al die tijd heeft ie een briefje uitgetikt en in een anonieme blauwe envelop gestopt voor Cleo. Maar hij vindt maar niet de moed om het haar te overhandigen …  

Wat Cleo ontzettend interessant maakt, is dat we een tiener te zien krijgen die zowel klassieke als moderne muziek uitademt.  We zien haar feesten op clubmuziek en merken dat ze fan is van Die Antwoord om haar zorgen te vergeten. Maar haar basis die ze met de paplepel in de mond kreeg – op haar vijfde ging ze al pianolessen volgen - is klassiek, en daar ligt ook de kracht van Rachmaninov.  Het is ook via die klassieke muziek en haar pianoleerkracht (Koen De Sutter in een knappe, overtuigende bijrol) dat ze haar leven terug op orde krijgt. Wanneer ze Rachmaninov wil leren spelen, is hij het die haar woede moet temperen (‘Piano! Piano!’) zodat ze het werk correct leert te  interpreteren door het op de momenten waar het zo hoort zacht te laten spelen. Ook in de tegenovergestelde richting moet hij haar uiting van emoties bijsturen. Waar er ‘agitato’ staat, moet ze dan ook meer opgewonden, zenuwachtiger durven spelen. Iets wat hij zal stimuleren.

Zeer veel zorg is er besteed aan het geluid van Cleo. Daarvoor verdienen Yanna Soentjens (geluid),  Frederik Van De Moortel (geluidsontwerp en geluidsmix) en Alek Goosse (geluidsmix) een dikke pluim. Wanneer Cleo aan de vleugel of bij bobonne aan de buffetpiano 4 mains met Bruno speelt, gaat dansen in de club, of ingaat op een uitnodiging voor haar ouders om naar een concert te gaan in Parijs waar Rachmaninov’s Piano Concerto no. 2 live uitgevoerd wordt door de Oekraiense pianist Vitaly Samoshko die de Koningin Elisabethwedstrijd won en begeleid wordt door een symfonisch orkest onder leiding van Dirk Brossé, is de klank van sublieme kwaliteit. Ook zo wanneer de klanken van het erg drukke en bijzonder assertieve Brusselse verkeer op je afkomen en je doen voelen hoe beangstigend dat moet zijn voor Cleo na een ongeval. Mauro Pawlowski tekende verder voor een exquise soundtrack. Fijn is dat we ook nog wat opsteken uit deze film. Zo geeft Cleo Leos (en de kijker) in een sensuele/romantische scène mee dat Eric Carmen voor zijn wereldhit ‘All by myself’ (dat onder andere zeer gekend is in de versie van Céline Dion n.v.d.r.) de mosterd ging halen bij de tweede beweging ‘Adagio sostenuto’ uit Rachmaninovs Piano Concerto no. 2 in C minor, opus 18.

Is Cleo perfect? Neen, zo menen we twee (continuïteits-)foutjes te ontwaren. Wanneer Cleo Leos bij haar grootmoeder ’s nachts binnenlaat om zijn wonde aan zijn linker wenkbrauw te kunnen verzorgen, menen we bij Roy Aernouts’ linker wenkbrauw geen wonde te zien wanneer ie beneden aan de trap staat. Boven in de keuken is die er plots weer wel. Cleo vraagt hem stil te zijn zodat ze bobonne niet wakker maken. Maar boven in de keuken is zij het die plots lawaai maakt. Je zou kunnen zeggen dat dit contradictorische gedrag verklaard kan worden omdat Cleo nog wat zat is. Maar daarvoor zijn de dialogen dan weer te nuchter. Tenslotte gaat ze alleen naar het concert in Parijs waardoor ze logischerwijze naast een lege stoel zou moeten zitten. Wellicht koos Cools niet voor die optie zodat Cleo scherper zou afsteken ten opzichte van haar buren en de rest van het publiek qua looks.  

Het bovenstaande neemt niet weg dat Eva Cools debuut Cleo erg indrukwekkend is. Een sterk verhaal, met een sterke cast, sterk in beeld en geluid gebracht. Chapeau.

< Bert Hertogs >