PDF-versie voor persoonlijk gebruik

Recensie Soldaat van Oranje ★★★★1/2

zondag 23 februari 2020TheaterHangaar Katwijk

Soldaat

Eind oktober staat de musical ‘Soldaat van Oranje - de musical’ tien jaar onafgebroken op de planken in de Theaterhangaar op het voormalige vliegveld van Valkenburg. Er zijn zelfs concrete plannen om tegen die tijd in Londen een Engelse versie uit te brengen. Maar wat maakt deze musical over de Tweede Wereldoorlog zo’n succes? … Authenticiteit. ‘Soldaat van Oranje’ brengt het waargebeurde verhaal van Erik Hazelhoff Roelfzema en zijn studiegenoten die in moeilijke tijden levensbepalende keuzes moeten maken. Het publiek wordt via een draaiende tribune, die uitgewerkt werd door producenten Theu Boermans en Bernhard Hammer, meegenomen naar verschillende locaties die cruciaal zijn in het leven van Erik en zijn kameraden. Het ene moment zit je mee aan het strand van Scheveningen waar het woeste water het sloepje van de Engelandvaarders doet kapseizen en het volgende moment ben je mee op de thee bij koningin Wilhelmina. Er wordt gewerkt met heel mooie en sterke beelden die soms heel groot en dan weer heel klein mogen zijn. Daarbovenop heb je een knap uitgekiende beeldvorming in de projecties, de geweldige muziek van Tom Harriman en een sterke prestatie van de cast. Wanneer je op weg naar huis bent, blijft ‘Morgen is vandaag’ nog geruime tijd in je hoofd echoën. En dan weet je gewoon dat je in een geweldige voorstelling zat.

In Vlaanderen heeft men de mond vol over hoe vernieuwend de bewegende tribunes van Studio 100 tijdens ‘de spektakelmusical 40-45’ wel zijn. Maar het is duidelijk waar ze de mosterd hebben gehaald. Het is een beetje als met de opkomst van de goedkope Aziatische elektronica in de jaren ’80: de ideeën waren vergelijkbaar met de originele westerse merken, maar het origineel was veel beter. Waar Studio 100 werkt met een duidelijk verzonnen verhaal dat soms met haken en ogen aan elkaar hangt, is de basis van ‘Soldaat van Oranje’ het waargebeurde verhaal van verzetsstrijder Erik Hazelhoff Roelfzema. Een verhaal van hoe een oorlog vriendschappen op de proef stelt en jongen mensen soms voor fundamentele keuzes plaatst. Het gaat over trouw, eer, geweten, actie, twijfel en liefde.

Door authentiek beeldmateriaal uit de eerste oorlogsjaren mee te integreren in de projecties, heb je als toeschouwer echt wel het gevoel mee terug in de tijd te gaan. Je krijgt beelden van de bombardementen van Den Haag en een fractie later zie je Erik en zijn studiegenoten een eerste ontmoeting hebben met koningin Wilhelmina die over de puinhopen loopt omdat ze bij haar volk wil zijn. De beelden van toen en het spel van nu vloeien naadloos in elkaar. Terwijl de tribune zich draait naar de volgende scène leveren de projecties de historische context. Zo blijft de flow van de voorstelling bewaard én weet je precies waar je ergens bent in de geschiedenis.

Die draaiende tribune biedt trouwens een enorme meerwaarde aan de voorstelling. Decorontwerper Bernhard Hammer heeft de Theaterhangaar zó ingericht dat het publiek op een ronde draaischijf midden in de verschillende decors zit. Door die schijf te draaien zit je op het ene moment midden in de zaal van de Leidse studentenvereniging terwijl je de volgende scène meekijkt in de studentenkamers en bijhorende trappenhal. En ook hier zien we een duidelijk verschil met ‘de spektakelmusical 40-‘45’ waar men met grote LED schermen decors suggereert in een grote lege doos. Bij ‘Soldaat van Oranje’ heb je een echte zaal, een echt vliegveld, echte studentenkamers en zelfs een echt strand met water en golven. Dat maakt de ervaring ook realistisch en puur.

Wanneer voormalige studentenbroeders Erik en Anton, gespeeld door Alex van Bergen en Thijs Miedema, aan het strand van Scheveningen lijnrecht tegenover elkaar komen te staan, lijkt het wel of je in een IMAX-bioscoop zit. De schermen zijn helemaal naar opzij gezet zodat je het volledige strand én de binnenkant van het Kurhaus kan zien. Je hebt de broederstrijd op het strand en het dreigende water op de achtergrond. En dan weerklinkt ‘Zedenpreek’. De piano start zacht en de elektrische gitaar geeft daar het snijdende van de emoties weer. Als de verbale strijd dan losbarst zijn er de drums die de hartslag verhogen. Je wordt meegezogen in tweestrijd en het lijkt wel alsof je als getuige mee op het strand staat. Beeld, spel, muziek en zang worden hier optimaal gecombineerd.

En waar de vorige scène nog schittert in de grootsheid, zijn er andere momenten in de voorstelling waar men juist gaat inzetten op het kleine, het breekbare. In ‘Mijn weg naar jou’ bezingen Chris, gespeeld door Ludo van der Winkel, en Tessa, vertolkt door Cathalijne de Sonnaville, in een romantisch liedje hun liefde voor elkaar. Het geheel klinkt warm, charmant en hoopvol. Wanneer Erik dan mee inpikt en zijn liefde voor Charlotte gaat bezingen, wordt er links van de tribune een kleine opening in de wand gemaakt waarin we de verslagen Charlotte zien die ondanks haar opsluiting in het concentratiekamp toch blijft hunkeren naar haar geliefde. Wat een heerlijk voorbeeld van hoe het kleine ook plaats heeft binnen een groots spektakel.

Het spelen met contrasten is er ook bij de grootse Wilhelmina. Bij de strijdlustige koningin van Oranje was er tijdens ‘Eenzaam maar niet alleen’ toch plaats voor twijfel en terughoudendheid. Debbie Korper schittert trouwens in die rol. In haar uitvoering wordt Wilhelmina een soort van wijze, vastberaden grootmoeder met een warm hart voor haar onderdanen. Haar mooiste nummer is het duet ‘Kom terug bij mij’ dat ze samen met Willemien Dijkstra zingt: twee vrouwen die hopen op een veilige terugkeer van Erik, met tussen hen de zee die Erik moet overwinnen. Hier heeft men in het scènebeeld letterlijk een zee tussen de twee sterke vrouwen uit de voorstelling geplaatst. Het beeld past perfect.

De twee sterkste nummers uit de voorstelling zijn ‘Morgen is vandaag’ en ‘Als wij niets doen’. Beide liedjes liggen goed in het gehoor, blijven hangen én … hebben een positieve boodschap voor het publiek. We horen ze voor het eerst in het Leidse studentenhuis in een nog ingetogen versie. De hoofdcast en het ensemble vormen in beide songs het meerstemmig achtergrondkoor van Alex van Bergen. Maar ze breken pas echt open vlak voor de pauze en op het einde van het verhaal wanneer ze ten volle tot hun recht komen. En ook hier heeft ‘Soldaat van Oranje’ meer dan één beentje voor op ‘de spektakelmusical 40-‘45’: bij Soldaat weet de muziek te raken en blijft hij ook hangen. Lang na afloop van de show, wanneer we al op de trein naar België zitten, klinkt ‘Morgen is vandaag’ nog altijd in ons hoofd.

We zijn gegrepen door het verhaal, geraakt door de beeldtaal, ontroerd door het spel en vervoerd door het geheel. ‘Soldaat van Oranje’ brengt een verhaal dat moet verteld worden en doorgegeven worden aan de volgende generaties zonder het belerende vingertje op te steken, maar verpakt in een aangrijpende musical. Geen wonder dat hij al bijna tien jaar volle zalen weet te trekken.

< Sascha Siereveld >

Cast:

Erik: Alex van Bergen
Wilhelmina: Debbie Korper
Charlotte: Willemien Dijkstra
Van ’t Sant: Genio de Groot
Fred: Jelle de Jong
Anton: Thijs Miedema
Chris: Ludo van der Winkel
Bram: Eli ter Hert
Paul: Pepijn van Bokhoven
Viktor: Johnny Barendsen
Ada: Lisse Knaapen
Hofdame Tessa: Cathalijne de Sonnaville


Do you like our reviews and pictures?
Feel free to support concertnews.be by sharing this page or giving a donation.
You make an independent website like ours possible. Thanks!







Geef steeds in je comment mee op welk artikel je reageert.
Please put in your comment to which article you are responding.

Tabs Concertnews.be

News
Soon
Reviews

More news

  • Podcast
  • Facebook
  • Twitter