PDF-versie voor persoonlijk gebruik

Recensie Wie heeft mijn vader vermoord ★★1/2

zondag 9 augustus 2020Stadsschouwburg Amsterdam

Wie

Een aanklacht tegen de anti-sociale politiek in Frankrijk. Zo leest Wie heeft mijn vader vermoord van Édouard Louis, die geboren werd als Eddy Bellegueule in 1992. Feit is dat Ivo Van Hoves jongste regie, een monoloog met Hans Kesting die op 1 juni in wereldpremière ging in Amsterdam, de eerste dag na de lockdown dat er terug theater opgevoerd mocht worden voor een publiek in Nederland – wat vooral erg belangrijk op symbolisch vlak was voor de Belgische topregisseur - pas helemaal op het einde die kaart trekt in een wat drammerig stuk waarbij de recente politieke beslissingen in Frankrijk die de afbouw van de sociale zekerheid inluiden, bekritiseerd worden terwijl het Franse volkslied als een sneer daarbij te horen is. De voorstelling zoekt nog wat richting in het begin, en weet ons dan ook niet meteen bij ons nekvel vast te pakken, laat staan ons niet te lossen. Néén, helaas haken we mentaal meermaals af tijdens de productie maar slaagt Kesting die zowel de zoon, vader als moeder speelt, en het prima decor- en lichtontwerp van Jan Versweyveld dat net als de tekst strakker en beter wordt naar het einde toe (hoewel we ons afvragen of die Holocaust erbij sleuren nu écht hoefde), er toch steeds weer in ons terug te boeien. Maar voor een Ivo van Hove-productie verwacht je gewoon meer en beter dan dat.

Dat alles komt omdat de muziek, via George Dhauw, die geïntegreerd werd in de voorstelling allemaal wel erg vrijblijvend aanvoelt. Op ‘Rhythm is a dancer’ van Snap!, uit 1992: het geboortejaar van de auteur, zien we Kesting dansen, de buik ontbloten en met zijn shirt een boezempje vormen bij een discobol waarbij we vernemen dat zijn personage, de jongste zoon speelt ie, al dansend betrapt werd door zijn moeder in z’n kamer. Ze vertelde hem dat ie al even goed kon dansen als zijn vader, waar ie tot dan toe niet van wist dat ie dansen kon. Of zijn moeder dat verzon of wel degelijk strookt met de waarheid komen we niet te weten.

In Wie heeft mijn vader vermoord kaart ie aan dat vaders altijd willen dat hun zonen mannelijker zijn dan zijzelf. Dat ie tijdens een optredentje de rol van de zangeres van Aqua voor zijn rekening nam tijdens ‘Barbie Girl’ uit 1997, kan er dan ook niet in bij de vader. Hoewel Dhauw geen betere song kon kiezen die de genderstereotypen uitvergroot dan wat dat nummer doet, dienen we toch de belangrijke kanttekening te maken dat Wie heeft mijn vader vermoord autobiografisch is.

Barbie Girl dateert van 1997. Eddy Bellegueule was toen … 5 … De tekst die het nummer kadert, gaat over gender, over opgroeien in een dorp die je een mietje noemt als je niet een brok testosteron door je aderen hebt stromen zoals bij de meeste mannen, arbeiders die in de fabriek werken wél het geval is, maar als je als man je gevoelens toont en durft te huilen.  Zelfs heel vaak. Dan wordt er om je gelachen. Kesting zien we een choreografietje doen dat wat kinds aanvoelt. Vocaal blijkt ie met zijn iets nasalere stem dan anders, zich op erg glad ijs te begeven. Lees: toonvast was dit voor geen anderhalve social distancing meter.

Z’n vader slaat gaten in de muren wanneer ie woest is, timmeren op de smoelen van zijn gezinsleden zal ie, ondanks zijn alcoholverslaving, niet doen. ‘Geweld brengt geweld teweeg. Maar ons heeft het als gezin gesterkt’, horen we. Pijn en leren omgaan met verlies leerde de jongen toen zijn vader zijn favoriete spel Dokter Bibber aan de buren gegeven had. Waarom ie dat gedaan had? ‘C’est la vie’. Het is een van de fragmenten die even onze aandacht weet te vangen, net als de Titanicscène waarin we zijn droom te horen krijgen om voor zijn achtste verjaardag de videocassette te krijgen als cadeau, wat zijn vader aanvankelijk nog uit zijn hoofd wil praten omdat die film toch echt wel voor meisjes is. De bedenking die we daar helaas – alweer – bij moeten maken is dat deze video in 1998 uitkwam. Op dat moment was de auteur zes jaar wat erg jong is om interesse te hebben in een weliswaar erg gehypete film, maar die volgens Kijkwijzer enkel geschikt is voor jongeren vanaf 12 jaar gezien het geweld dat in de film voorkomt.

Op z’n verjaardag droomt ie ervan om een witte koffer op zijn bed te ontdekken met daarop ‘Titanic’ met daarin de videocassette én het fotoboek. Een collectors item kortom. Verweyveld kiest dan er even voor om vanuit het spierwitte beeld van zodra Hans Kesting zijn handen op het oude beeldscherm met beeldbuis heeft gelegd (Versweyvelds eresaluut is dat aan dit medium in deze productie) de belangrijkste scènes uit de film te tonen wanneer Jack op Rose wacht aan de monumentale trap, wanneer ze samen aan de boeg staan en wanneer ze de liefde bedrijven in een auto in het ruim. Wanneer dat alles begint, zingt Kesting even ‘My heart will go on’ wat vloeiend zal overgaan in Céline Dions zangpartij.

De film zou de jongen 10 keer per week zien. Verder fantaseert ie dat ie samen met zijn vader in de wagen ergens onderweg zou luisteren naar een illegale cd van Céline Dion waarna we de beelden van de aanslagen op de WTC torens te zien krijgen. Nogmaals, de auteur was toen nog geen 9 jaar! Hoe kon ie toen al beseffen dat dit evenement een mijlpaal zou vormen in de recente geschiedenis?

Wie heeft mijn vader vermoord is het sterkst naar het einde toe wanneer de zoon ontdekt dat zijn moeder nog geld toestopt aan zijn oudere broer hoewel vader dat verbiedt omdat hij dat anders toch verbrast aan alcohol en drugs. Versweyveld laat de scène dan oranje belichten vanuit de twee ramen links die hun licht schijnen op de grijze, armtierige en kille ruimte waarin Kesting speelt terwijl er rook uit de vloer komt die laag blijft hangen. Dat in combinatie met de dreigende klank van een cello is met stip het sterkste totaalbeeld uit deze voorstelling die letterlijk en figuurlijk aantoont hoe verstikkend het leven in een arbeidersdorp kan zijn.

Hoewel zijn personage aan en op het ziekenbed zit en we een zuurstoffles er zien hangen, rookt de vader nog vaak door de deuropening waaruit wit tegenlicht te zien is. Hij rochelt dan, met zijn armen in zijn shirt doet Kesting alsof ie een ouderdomshangbuikje heeft en tussen enkele zinnen door horen we een piepend geluid uit z’n longen naar boven komen. Of hoe de contradictie: zuurstoffles – rookgedrag dat niet wijzigt ook kijkers/patiënten een spiegel wil voorhouden maar ook verdomd realistisch is. Het ene heeft absoluut geen zin als het andere nog aanwezig is. En zowel je ogen afkuisen met een zakdoek, je neus als met die zakdoek aan je mond komen, is verre van hygiënisch. Maar het is wel iets wat (oude) mannen doen. Op dat vlak integreert Van Hove ook nog als je wil een verwijzing naar de huidige sanitaire crisis die er voor zorgde dat Wie heeft mijn vader vermoord niet in première kon gaan zoals aanvankelijk voorzien was in deSingel in Antwerpen. Vlaanderen komt wellicht in seizoen 20-21 aan de beurt.

< Bert Hertogs >


Do you like our reviews and pictures?
Feel free to support concertnews.be by sharing this page or giving a donation.
You make an independent website like ours possible. Thanks!







Geef steeds in je comment mee op welk artikel je reageert.
Please put in your comment to which article you are responding.

Tabs Concertnews.be

News
Soon
Reviews

More news

  • Podcast
  • Facebook
  • Twitter