Recensie Hope ★★★

De Noorse gevoelige dramafilm Hope van Maria Sodahl (gekend van Limbo) is vooral een ode aan de liefde geworden. Zeker, de prent die gebaseerd is op haar eigen ervaringen, gaat over kanker en alle emoties die daarmee gepaard gaan. Toch is het opmerkelijk en mooi om zien hoe de ziekte van Anja (Andrea Braein Hovig), die net voor kerst te horen krijgt dat ze een hersentumor heeft kort nadat ze genezen van longkanker verklaard was, haar gezin dichter dan ooit bij elkaar weet te brengen. Vooral haar relatie met Tomas (Stellan Skarsgard) verbetert er op. De man blijkt niet alleen empathisch maar ook een zekere rust uit te stralen, begrip te tonen, steunt zijn geliefde en heeft het beste met haar voor.

Het verdict is hard, die hersentumor kan wel geopereerd worden, maar afhankelijk van de arts die ze consulteert heeft ze ofwel nog vier weken of nog drie maanden te leven. De ene raadt haar aan niet langer te vechten, ook niet over te gaan naar experimentele of erg zware kuren waarvan het resultaat onzeker zal zijn. Ze zal sowieso doodgaan, klinkt het. En met die diagnose kan je best het beste uit elke dag halen.

Samen hebben Tomas en Anja zes kinderen. Hij heeft er drie uit zijn eerste relatie en drie met Anja. En hoewel hij haar vroeg zijn kinderen even graag te zien als de drie die ze samen hebben, spijt het haar dat ze dat nooit heeft gekund en altijd een hechtere moederband voelde ten opzichte van de kinderen die uit haar eigen buik kwamen. Beiden zetten alles op alles voor hun professionele carrière waardoor ze ook wat naast elkaar zijn gaan leven. Anja heeft immers een dansgezelschap waarmee ze net op tour is geweest, Tomas is een theaterregisseur.

Sodahl brengt in haar weliswaar wat slepende twee uur durende film, die gerust een kwartiertje korter mocht, het psychologische aspect van de kankerpatiënt en de invloed van medicatie naar voor. Wie ooit Medrol slikte herkent zich in de kracht die het paardenmiddel veroorzaakt, maar ook wel wat onrust in je hoofd kan bezorgen waardoor Anja door ook andere medicijnen te gebruiken in een soort psychose terecht komt en maar niet kan slapen ’s nachts. Ook de drang om – hoe contradictorisch het ook mag zijn – constant te blijven eten wanneer je je misselijk voelt, is zeer herkenbaar. En dan zijn er uiteraard de mood swings die Andrea Braein Hovig zeer geloofwaardig neerzet. Zoals wanneer haar personage seks heeft met Tomas maar die vrijpartij halfweg omslaat in een mix van teleurstelling en woede bij haar. Dat dubbele komt ook naar voor op oudjaar wanneer ze zowel haar verjaardag mag vieren met ontbijt op bed, maar waar ze uiteindelijk geen trek in lijkt te hebben, als ’s avonds mag trouwen in een kerkje, het enige dat nog beschikbaar is op zo’n korte tijd waar ze niets voor voelt. De contradictorische gevoelens dat je op zo’n huwelijk enerzijds blij moet zijn maar anderzijds ook de dood voor ogen ziet: Sodahl slaagt erin die gevoelige zaken zeer geloofwaardig op te diepen. En ook de onmogelijke situaties waar je soms in verzeild geraakt als patiënt komen aan bod. Zo wordt er met kerst geproost op Anja’s gezondheid omdat ze hersteld is van longkanker. Op die manier kan ze op dat moment niet vertellen hoe het nu écht gesteld is met haar gezondheid.

De kanker zal haar gesprekken doen hebben met Tomas over gevoelige onderwerpen. Dat hij absoluut een andere vrouw moet zoeken wanneer ze er niet meer is, en ook een oogje in het zeil moet houden voor Julie (Elli Rhiannon Müller Osbourne die we kennen uit Utoya July 22) die als tiener in haar experimentele fase is aanbeland. Wetende wat sigaretten kunnen aanrichten met een lichaam, longen en hersenen, ontdekt Anja sigaretten in de tote bag van Julie. Ze hoopt haar te overhalen om daarmee te stoppen. Pas wanneer Anja verteld heeft wat haar te wachten staat, toont Julie begrip en wordt het contact met Anja terug intenser. In die mate dat ze zelfs mee naar het ziekenhuis wil om de uitslag van Anja’s scan te horen.

Ja, Hope dat dit jaar op het Filmfestival in Berlijn winnaar werd van het Europa Cinemas Label en op het Japan Skip City International Festival de grote prijs in de wacht sleepte, is bij momenten zo emotioneel (wanneer Anja aan de kinderen vertelt dat ze een hersentumor heeft en zij melk gaat halen in de koelkast terwijl alle kinderen beginnen te snikken bijvoorbeeld) dat je het niet droog houdt. Pas op het einde is er ook een streep muziek in te horen wat hier ook extra dramatisch werkt. Fraaie film dus deze Hope. Maar hij sleept soms wat en is naar ons gevoel een tikkeltje te lang. Sommige hoofdstukken (ze zijn ingedeeld in dagen) zijn hyper kort, andere dan weer wat aan de lange kant wat ook aantoont dat hier de spanningsboog eerder wisselvallig is, net als Anja’s gemoedstoestand.

< Bert Hertogs >