PDF-versie voor persoonlijk gebruik

Recensie Tchaïka ★★★★1/2

woensdag 13 oktober 2021Theatre National Brussel

Tchaïka

Wat een warme, intieme, tedere voorstelling over vergeten en ouder worden is Tchaïka. Een hartelijk applaus gaf het publiek dan ook aan het wondermooie poppenspel van Tita Iacobelli. Zij staat alleen op het podium met een pop die een oudere vrouw voorstelt. Een actrice die afscheid neemt van de scène en de jongere vrouw als souffleur, en zelfs op den duur als actrice nodig heeft om het van haar over te nemen. ‘De leegte. De angst.’ klinkt het voorbij de helft van de voorstelling waarin we helemaal in het hoofd kruipen van een oudere actrice die eigenlijk op is, die al bij het tweede bedrijf van de Meeuw van Tsjechov moe is. Maar ze is bovenal verward.

Zo vraagt ze zich in het begin af waar het meer is. ‘Moet dit het meer voorstellen?’ vraagt ze verwijzend naar het witte doek dat aan de nok hangt, om vervolgens naar de tafel te wijzen. De jonge vrouw fluistert haar toe dat het minimalistisch theater is dat ze brengt. Maar ook dan blijkt ze nog niet vertrouwd met de omgeving, laat staan met de tekst. Zo vraagt ze zich af waar de andere acteurs blijven terwijl ze het allemaal zelf zal moeten klaren. En stelt ze ook in vraag waarom ze in het Frans moet spelen. Na verloop van tijd schakelt ze zo waar over naar Hamlet in het Engels.

Maar daar blijft het niet bij. Voor het tweede bedrijf moet beginnen, komt het plots bij de actrice op om zich te schminken. Maar met die bevende hand is het onbegonnen werk om dat bij zichzelf te doen. Dus doet ze de wimpers van de jonge vrouw.

Naar het einde toe suggereert ze om een scène zonder woorden te doen (wat het haar makkelijker maakt). De jonge vrouw moet haar dan wel regieaanwijzingen geven. De schrijver uit de Meeuw, zal voorgesteld worden als een stoel met een rood boek op die ze zal ze proberen te omarmen en te kussen. Op de knieën gaan, een been wat meer naar achter trekkend ook. Naar het einde toe zegt de oude actrice dat morgen (en dus niet vandaag) haar laatste voorstelling wordt wat doet denken aan het droste-effect, een eindeloze reflectie waar het afgebeelde steeds kleiner in wordt. Met andere woorden, de vrouw, wiens naam Russisch is voor meeuw en die soms realiteit met fictie verwart (zo stelt ze dat ze een zoon heeft, terwijl dat niet zo is, maar laat ze weten dat ze verschillende moederrollen heeft neergezet in haar carrière), zegt dat ze geen meeuw is, maar een actrice. Ze vereenzelvigt zich eerder met het meisje Nina die actrice wil worden, dan met de rol die ze geacht wordt te spelen, die van de gevestigde actrice Arkadina. Zal ze die eerste rol willen loslaten?

Tchaïka is ontzettend fragiel, zacht, melancholisch, en ontroerend mooi poppentheater over de kwetsbaarheid en ontreddering van een mens en hoe men die probeert te camoufleren. Er zitten ook enkele knipogen naar het theater en theatertermen (zoals ‘ga in het licht staan’) in. Alleen al die openingsscène waarin Tchaïka lichtjes naar boven kijkt, de hand uitstrekt terwijl er fijne witte sneeuw naar beneden dwarrelt en haar blik toont dat ze dat wil proberen te vatten, is zo teder. Erg kwetsbaar wordt het hoofdpersonage dan weer wanneer haar pruik afgedaan wordt zodat haar ware leeftijd duidelijker wordt. Mooi.

< Bert Hertogs >


Do you like our reviews and pictures?
Feel free to support concertnews.be by sharing this page or giving a donation.
You make an independent website like ours possible. Thanks!







Geef steeds in je comment mee op welk artikel je reageert.
Please put in your comment to which article you are responding.

Tabs Concertnews.be

News
Soon
Reviews

More news

  • Podcast
  • Facebook
  • Twitter