Recensie Come From Away ★★★★1/2

Dat er uit een verschrikkelijk moment in de geschiedenis soms ook hele mooie dingen kunnen voortkomen, bewijst MediaLane met haar productie van Come From Away. Deze musical vertelt niet alleen een ongelooflijk positief verhaal van solidariteit na de aanslagen van elf september 2001, maar is op zichzelf ook een heel mooi product. Willemijn Verkaik, Ad Knippels, Rosalie de Jong, Wim van den Driessche, Robbert van den Bergh, Joanne Telesford, Frank van Hengel, Steven Roox , Miriam Venema, Lieke van den Broek, Willemijn van Holt en Qshans Thode brengen het verhaal van hoe de ruim 7.000 gestrande vliegtuigpassagiers opgevangen werden door de inwoners van het kleine stadje Gander in Newfoundland toen het Amerikaanse luchtruim plots volledig op slot ging. Gevoelens van spanning en ongerustheid worden afgewisseld met verhalen van hoop, samenhorigheid en nieuwe vriendschap. Diepmenselijke emotie wordt afgewisseld met humor en overgoten met een rijkelijke, muzikale saus van Ierse folk. Het resultaat is een ijzersterke musical die dankzij een al minstens even sterke vertolking weet te zorgen dat je met een positieve vibe de zaal verlaat.

Hoewel de musical Come From Away in wezen verhaalt over een historisch feit van een goede twintig jaar geleden, is het verhaal dat het brengt weer razend actueel. Op het moment dat we geconfronteerd worden met de realiteit van de grote gruwel waartoe de mens in staat is, zien we dat tegelijkertijd anderen juist geïnspireerd worden om de mensheid van zijn meest onbaatzuchtige en solidaire kant te laten zien. Wanneer terroristen vliegtuigen kapen en daarmee verschrikkelijke aanslagen plegen in New York en Washington D.C. , zien we hoe in een klein stadje voor de Canadese kust alle inwoners de handen in elkaar slaan en hun huis en hun hart open zetten om de passagiers van 38 gestrande vliegtuigen zo goed mogelijk op te vangen in hun gemeenschap. 

Come From Away getuigt van het positieve en waargebeurde verhaal van hoe de inwoners van Gander alles doen om de naaste bij te staan, maar gaat niet voorbij aan de gevoelens van onzekerheid, twijfel en angst die leven bij de gestrande passagiers. Het schrijversduo Irene Sankoff en David Hein weet in hun musical steeds een evenwicht te vinden tussen spanning en ontlading. Ze maken daarbij handig gebruik van situatiehumor, taalhumor en de kracht van een vrolijk lied dat het publiek spontaan doet meegaan in de opgewekte ritmes van de Ierse folk. Danny Westerweel heeft trouwens een geweldige prestatie neergezet met zijn vertaling van deze musical. Het ritme waarop de originele teksten geschreven zijn laat weinig tot geen ruimte om te spelen met de lengte van woorden en toch is Danny erin geslaagd om te zorgen voor een frisse vertaling die toch lekker bekt op de muziek. 

Die geweldige hertaling naar het Nederlands maakt dat het tempo van Come From Away ook in deze Nederlandse uitvoering lekker hoog ligt. Als publiek word je in het verhaal gesmeten op het moment dat geheel onverwacht vliegtuigen beginnen landen in Gander. Enkele momenten later zit je mee aan boord van die vliegtuigen en beleef je de spanning aan boord. Je rolt van het ene verhaal in het andere en reist mee van de ene locatie naar de andere zonder dat de flow van het verhaal onderbroken wordt. Dankzij een goed doordacht decorontwerp van Roos Veenkamp krijg je een heel minimalistisch maar uiterst multifunctioneel decor te zien dat de toeschouwer genoeg houvast biedt om een heel scala aan verschillende locaties op te roepen, maar tegelijkertijd heel wat ruimte geeft aan het publiek om de eigen fantasie aan te spreken om de details in te vullen. Een eenvoudige houten kubus is in de ene scène een stoel en daarna een tafel, een monitorscherm, de kooi van een bonobo, een deel van een boom of een rotsblok van waarop je kan genieten van een geweldig mooi uitzicht. Regisseur Antoine Uitdehaag en choreograaf Daan Wijnands maken dan ook dankbaar gebruik van de mogelijkheden van dit decorontwerp om het publiek mee te voeren op een tocht langs de verschillende locaties in Gander. 

En die tocht wordt begeleid door een live-orkest onder leiding van Rosite van der Woude. Het leuke van het decorontwerp is dat je gedurende de hele voorstelling zicht hebt op de muzikanten die ook heel de musical door zorgen voor een passende soundtrack bij de verschillende dialogen. Opvallend daarbij is het gebruik van de klassieke Keltische trommel, de bodhrán. Die klink als een hartslag doorheen de voorstelling. Wanneer de spanning stijgt, neemt ook het ritme en de kracht van de slag op de trommel toe. Zo word je als publiek probleemloos meegezogen in de emotie van het moment. 

Al moet de eer voor die prestatie absoluut gedeeld worden met de geweldige acteer- en zangprestaties van de gehele cast. Het gemak waarmee ze van personage wisselen is op zich al een prachtige verdienste, maar ze slagen er ook allemaal in om elk van hun personages volledig tot hun recht te laten komen. Neem nu bijvoorbeeld Frank van Hengel. Het ene moment is hij Kevin Jung, het vrij stereotype homo-vriendje van Kevin Tuerff, en enkele ogenblikken later is kruipt hij op zeer geloofwaardige wijze in de huid van Ali, de gestrande moslim die omwille van wat er in New York gebeurde plots door iedereen geviseerd wordt. Het zijn twee totaal verschillende personages die allebei ten volle uitgewerkt zijn en elk hun eigen plaats krijgen. Het mooie van deze productie van Come From Away is dat dit niveau van spel opgaat voor alle castleden. Dat maakt ook dat je als publiek geen enkel probleem hebt om te volgen welk personage er op dat moment wordt neergezet. Zo slaagt men erin om met een cast van 12 topacteurs meer dan dertig personages op te voeren die elk hun bijdrage leveren aan het grote verhaal van wat er zich een goede twintig jaar geleden afspeelde in Gander. 

Zo zien we hoe de toevallige ontmoeting tussen Nick Marson, vertolkt door Ad Knippels, en Diane Grey, gespeeld door Rosalie de Jong, zich ontpopt tot ware liefde. In het zachte duet ‘Stop de tijd’ hoor je Ad en Rosalie het moment bezingen waarop hun twee personages zich plots realiseren hoe gelukkig ze eigenlijk daar op dat moment op die plaats samen zijn. Je wenst hen haast toe dat ze de tijd daar zouden kunnen bevriezen. 

Een ander heel pakkend moment is wanneer Joanne Telesford in het op zich al zo emotionele groepsnummer ‘Iets verloren’ een solostukje brengt met heel fijne, hoge stem waarin ze het gemis van haar verloren zoon bezingt. Je voelt daar de emotie klinken in elke noot. Dat geldt ook voor de emotionele achtbaan waarop Willemijn Verkaik je meeneemt wanneer ze in de rol van pilote Beverley Bass ‘Mijn vlucht door de lucht’ zingt. Het nummer start vrij terughoudend wanneer ze bezingt hoe ze als meisje droomt om pilote te worden. Het krijgt een ferme dosis girlpower wanneer ze het als jonge vrouw moet opnemen tegen de vooroordelen van de mannelijke piloten en breekt volledig open wanneer ze carrière kan maken als kapitein aan het hoofd van een volledig vrouwelijke crew. Niet alleen de power van het nummer wordt naar een hoger niveau getild, ook Willemijn klimt steeds hoger op een stapel kubussen wanneer ze laat horen wat ze vocaal allemaal in huis heeft. En dan wordt het lied plots enorm klein en ingetogen wanneer blijkt dat men vliegtuigen als bom heeft gebruikt. De emotie van het lied keert volledig om en je voelt als publiek de impact van die daad doorklinken in de stem van Willemijn. Wat een fenomenale prestatie. 

Come From Away kent uiteraard ook heel uptempo nummers. De musical start trouwens met het zeer aanstekelijk deuntje van ‘Welkom op de rots’. Je wordt meteen meegenomen in de klanken van de Ierse folk en een opzwepende zang van het volledige ensemble. Het is hetzelfde ritme waarmee je op het einde de voorstelling met een positief gevoel verlaat. En het is waarschijnlijk ook het lied dat ook na de show nog in je hoofd blijft hangen. 

Maar het is niet het enige vrolijke deuntje uit de musical. Wanneer de vliegtuigmensen afzakken naar The Legion om bij het nuttigen van een drankje te verbroederen met de locals, vult de zaal zich met de vrolijke tonen van de onvervalste Ierse folk van ‘In de bar’ en ‘Trossen los’. Het is haast onmogelijk om op dat moment nog stil te blijven zitten. Het ritme van viool, fluit en accordeon is zo aanstekelijk dat je spontaan mee gaat bewegen op je stoel. En dat is zo geweldig aan de musical Come From Away: men heeft geen schrik om in de gevoelige nummers echt wel emotie te laten voelen omdat er voldoende positiviteit blijft in de andere nummers om je toch met een geweldig gevoel buiten te laten komen. De balans zit gewoonweg goed. 

< Sascha Siereveld > 

Cast:

Willemijn Verkaik (Beverley Bass / Annette e.a.)
Ad Knippels (Nick Marson / Doug e.a.)
Rosalie de Jong (Diane Grey / Crystal e.a.)
Wim van den Driessche (Claude Elliott / Derm e.a.)
Robbert van den Bergh  (Oz Fudge / Joey e.a.)
Joanne Telesford (Hannah O’Rourke / Margie e.a.)
Frank van Hengel (Kevin Jung / Ali e.a.)
Steven Roox (Kevin Tuerff / Garth e.a.)
Miriam Venema (Beulah Davis / Delores e.a.)
Lieke van den Broek (Bonnie Harris / Martha e.a.)
Willemijn van Holt (Janice Mosher / Britney e.a.)
Qshans Thode (Bob / Gezagvoerder Bristol e.a.) 

Creatives

SCRIPT, MUZIEK & LIEDTEKSTEN Irene Sankoff & David Hein
REGIE Antoine Uitdehaag
CHOREOGRAFIE & STAGING Daan Wijnands
VERTALING Danny Westerweel
ORKESTRATIE August Eriksmoen
ARRANGEMENTEN Ian Eisendrath
MUZIKAAL LEIDER Rosite van der Woude
DECORONTWERP Roos Veenkam
PRODUCENT  MediaLane